လက္တြဲႀကိဳးပမ္းၾကပါ

ဆိုလိုတာကေတာ့ "စုေပါင္းစြမ္းအင္ ဖန္တီးျခင္း" (Synergize) ပါပဲ။ "စုေပါင္းစြမ္းအင္" ဆိုသည္မွာ ႏွစ္ေယာက္ ဒါမွမဟုတ္ ႏွစ္ေယာက္ထက္ ပိုတဲ့လူေတြ၊ ကိုယ္စြမ္းဥာဏ္စြမ္းရွိသမွ် ပူးေပါင္းလုပ္ကိုင္လို႔ ရလာတဲ့ စုေပါင္းအာနိသင္ကို ေခၚတာပါ။ ဒီအာနိသင္၊ ဒီအစြမ္းဟာ ကိုယ့္ဟာ မဟုတ္သလို သူ႔ဟာလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ အားလံုးထက္ပိုေကာင္းတဲ့ အားလံုးနဲ႔ဆိုင္တဲ့ အားလံုးပိုင္တဲ့ စြမ္းအင္ပါ။

တကယ္ေတာ့ "စုေပါင္းစြမ္းအင္" ဆိုတာ ထူးဆန္းအံ့ၾသဖြယ္ရာေတာ့လည္း မဟုတ္ပါဘူး။ သဘာ၀ႀကီးရဲ႕ ေထာင့္တိုင္း ေနရာတိုင္းမွာ အလြယ္နဲ႔ ေတြ႕ႏိုင္တာမ်ဳိးပါ။ လူ႔ဘ၀ လူ႔ေလာကမွာေတာ့ "စုေပါင္းစြမ္းအင္" ဆိုတာ မေတြ႕ခ်င္မျမင္ခ်င္အဆံုး။ ေ၀းေ၀းရွာစရာမလိုပါ။ ကိုယ္နဲ႔နီးတဲ့ တီး၀ိုင္း တစ္ခုခုကိုပဲ နားေသာတဆင္ၾကည့္လိုက္။ ဂစ္တာသံေတာ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဂစ္တာသံသက္သက္ မဟုတ္ဘူး။ ေအာ္ဂင္ေတာ့ဟုတ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ေအာ္ဂင္သံသက္သက္လည္း မဟုတ္ျပန္ဘူး။ ေကာင္မေလး သီခ်င္းဆိုေနတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူ႔အသံ သက္သက္လည္း မဟုတ္ျပန္ဘူး။ တကယ္ေတာ့ တူရိယာေပါင္းစံုက စုစည္းေပးလိုက္တဲ့ 'ဂီတသံ' သာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါ "စုေပါင္းစြမ္းအင္" ပါပဲ။

"စုေပါင္းစြမ္းအင္" ဆိုတာ သူ႔အလိုလိုရလာတာမ်ဳိးေတာ့လည္း မဟုတ္ပါဘူး။ တမင္ဖန္တီးယူရတဲ့ျဖစ္စဥ္ပါ။ ဒီလို ဖန္တီးႏိုင္ဖို႔ ပထမဆံုး ႏွလံုးသြင္းရမွာက 'လူတိုင္းလူတိုင္း သူ႔အဆင္း၊ သူ႔အလင္းနဲ႔ ရွိပါကလား' ဆိုတာကိုပါ။ 'မတူျခားနားမႈ' (Diversity) ကို အသိအမွတ္ျပဳႏိုင္ၾကဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ေတာ့ လူေတြဟာ 'မတူျခားနားမႈ' နဲ႔ပတ္သက္ရင္ သံုးမ်ဳိးသံုးစား တံု႔ျပန္တတ္ၾကပါတယ္။ တခ်ဳိ႕က မႀကိဳက္ဘူး ေရွာင္တယ္ (Shun Diversity)။ တခ်ဳိ႕က ဘာသိဘာသာေနတယ္ (Tolerate Diversity)။ တခ်ဳိ႕က်ေတာ့ ေလးစားတန္ဖိုးထားတတ္တယ္ (Celebrate Diversity)။

ေရွာင္ၾကဥ္ေရးသမားက ကိုယ္နဲ႔ အသားအေရာင္၊ ကိုးကြယ္တဲ့ဘာသာ၊ လူမ်ဳိး၊ ဒါမွမဟုတ္ အေတြးအေခၚ အယူအဆမတူရင္ အထင္ေသးခ်င္ ႐ႈတ္ခ်ခ်င္ၾကတယ္။ တစ္ခါတစ္ေလ ရန္လုပ္ခ်င္တဲ့သေဘာေတာင္ ရွိတတ္တယ္။ ကုိယ္နဲ႔ ေသြးတူေမြးတူခ်င္းမွ အဖက္လုပ္ခ်င္တဲ့သေဘာပါ။ ဒီလိုလူမ်ဳိးအတြက္ "စုေပါင္းစြမ္းအင္" ဆုိတာ ေ၀းမွေ၀း...။

ဘာသိဘာသာသမားကေတာ့တစ္မ်ဳိး။ သူ႔ေဆာင္ပုဒ္က "မင္းသေဘာနဲ႔ မင္းေနပါ။ ငါ့သေဘာနဲ႔ ငါေနမယ္။ မင္းလုပ္ခ်င္ရာလုပ္။ ငါလုပ္ခ်င္ရာ လုပ္မယ္။ မင္းကို ငါ မေႏွာင့္ယွက္ဘူး။ ငါ့ကိုလည္း လာမေႏွာင့္ယွက္နဲ႔"။ ေရွာင္ၾကဥ္ေရးသမားေလာက္ မျပင္းထန္ေပမယ့္ သူလည္း "စုေပါင္းစြမ္းအင္" နဲ႔ မနီးလွပါဘူး။

ေလးစားတန္ဖိုးထားတတ္သူကေတာ့ "တစ္ထပ္တည္း ေတြးတတ္တဲ့ လူႏွစ္ေယာက္ထက္၊ တစ္မ်ဳိးစီ စဥ္းစားတတ္တဲ့ လူႏွစ္ေယာက္က ေအာင္ျမင္မႈ ပိုရႏိုင္တယ္" လို႔ ယံုၾကည္တယ္။ အဲဒီေတာ့ သူ႔အေတြးက "မတူျခားနားမႈ = တီထြင္မႈရဲ႕လမ္းစ = အခြင့္အလမ္း"။ ဒီလိုလူမ်ဳိးမွ "စုေပါင္းစြမ္းအင္" ကို ရႏိုင္စရာ ရွိပါတယ္။

မတူျခားနားမႈေတြ၊ အသြင္ကြဲ အဆင္ကြဲေတြ စုေပါင္းလိုက္႐ုံနဲ႔ "စုေပါင္းစြမ္းအင္" ရတာမ်ဳိးေတာ့လည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ေပါင္းတဲ့နည္းကလည္း အေရးႀကီးပါတယ္။ တစ္ခုက 'ေစ့စပ္ညႇိႏႈိင္းေပါင္းစပ္ျခင္း' (compromise)လို႔ေခၚပါတယ္။ ရည္ရြယ္ခ်က္က ]ၾကားအေျဖ} တစ္ခု ရဖို႔ပါ။ ၁ + ၁ = ၁ ၁/၂ လို႔ ညီမွ်ျခင္း ထုတ္ႏိုင္ပါတယ္။ မူလ အေျခအေနထက္ေတာ့ ပိုေကာင္းလာပါတယ္။ အေကာင္းဆံုးေတာ့ မဟုတ္ေသးပါဘူး။

ေနာက္တစ္ခုက 'ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္း' (cooperation) ျဖစ္ပါတယ္။ ရည္ရြယ္ခ်က္က စုစုေပါင္းစြမ္းအင္ ႐ုိး႐ုိးကို ရဖို႔ေလာက္သာ ျဖစ္တယ္။ အဆတိုးၿပီး စြမ္းအင္သစ္ရလာတာမ်ဳိး မဟုတ္ပါဘူး။ ၁ + ၁ = ၂ ေပါ့။ ဒါလည္း အေကာင္းဆံုးလို႔ မေျပာႏိုင္ေသးပါဘူး။

လိုခ်င္တာက ၁ + ၁ = ၃ ဆိုတာမ်ဳိးပါ။ မူလပါ၀င္တဲ့ စြမ္းအင္ေတြ စုစုေပါင္းထက္ ပိုလာတဲ့ ေပါင္းစပ္မႈမ်ဳိးပါ။ ရည္ရြယ္ခ်က္က တီထြင္ဖန္တီးမႈအသစ္ (စြမ္းအင္သစ္) ရဖို႔ပါ။ ဒါမ်ဳိးကိုမွ "စုေပါင္းစြမ္းအင္" (synergy) လို႔ ေခၚႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ ေျပာရရင္ 'အျမင့္ဆံုးလမ္း' (high way) ေပါ့။ အဲဒီ 'အျမင့္ဆံုးလမ္း' ကိုေရာက္ေအာင္ အဆင့္ငါးဆင့္ကို ျဖတ္သန္းဖို႔လိုပါတယ္။

၁။ Define the problem။ ။ ျပႆနာကို ဖြင့္ဆိုရပါမယ္။ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္တယ္၊ ဘယ္လိုျဖစ္တယ္ စသျဖင့္ေပါ့။
၂။ Their way။ ။ သူမ်ားရဲ႕အိုင္ဒီယာကို နားလည္ဖို႔ အရင္ႀကိဳးစားရပါမယ္။
၃။ My way။ ။ ကိုယ့္အိုင္ဒီယာကို သူမ်ားနားလည္ေအာင္ မွ်ေ၀ျပရပါမယ္။
၄။ Brainstorm။ ။ အိုင္ဒီယာမ်ဳိးစံု၊ လမ္းေၾကာင္းမ်ဳိးစံုကို ႏႈိင္းယွဥ္ဆက္စပ္ၿပီး ေရြးစရာလမ္းေၾကာင္းသစ္ေတြ၊ အိုင္ဒီယာသစ္ေတြ ဖန္တီးၾကရပါမယ္။
၅။ High way။ ။ အေကာင္းဆံုးလမ္းကို ေရြးခ်ယ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

"စုေပါင္းစြမ္းအင္" ရဖို႔ ႀကိဳးစားရတဲ့လမ္းမွာ ေတာင္ႀကီးသံုးလံုး ကာေနတတ္တာ ကိုေတာ့ အထူးသတိျပဳဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒီေတာင္ေတြကို မေက်ာ္ႏိုင္ရင္ "စုေပါင္း စြမ္းအင္" ကို ဘယ္လိုမွ ဆုပ္ကိုင္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ပထမဆံုးေတာင္ႀကီးကေတာ့ 'မာန' ဆိုတဲ့ ေတာင္ႀကီးေပါ့။ မတူျခားနားမႈကို အထင္အျမင္ေသးရာက ကိုယ့္ကိုယ္ကို သူမ်ားထက္ ေခါင္းတစ္လံုးျမင့္သူလို႔ အထင္ေရာက္လာတဲ့ 'ဘ၀င္' စိတ္ပါ။ အဲဒီဘ၀င္က ခံေနေတာ့ သူမ်ားရဲ႕ခံစားမႈကို မစာနာတတ္သလို သူမ်ားရဲ႕ အိုင္ဒီယာ ကိုလည္း စိတ္မ၀င္စားတတ္ေတာ့ဘူး။ 'အမွန္တရားအားလံုး ငါ့မွာရွိေနၿပီ' ဆိုၿပီး ကုိယ့္အသိစိတ္ကို ကိုယ့္ဘာသာ တံခါးပိတ္ေနေတာ့တယ္။

ဒုတိယေတာင္ႀကီးကေတာ့ 'ဂိုဏ္းဂဏစိတ္' ဆိုတဲ့ ေတာင္ႀကီးပါ။ ကိုယ္နဲ႔ အျမင္တူ၊ အေတြးတူ၊ ယံုၾကည္ခ်က္တူသူခ်င္းသာ အဖက္လုပ္ၿပီး ေလာကႀကီးနဲ႔ အဆက္ ျပတ္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုလူမ်ဳိးေတြဟာ ကိုယ့္အစုအေ၀းကိုသာ တစ္ကမၻာ ထင္ေနတတ္ေပမယ့္ တကယ္ေတာ့ စိတ္ကူးယဥ္ဂိုဏ္းေလးတစ္ခုထက္ မပိုပါဘူး။ အုပ္စုစြဲ၊ ဂိုဏ္းဂဏစြဲက ခံေနေတာ့ သူမ်ားအျမင္၊ သူမ်ားအိုင္ဒီယာကို ဘယ္မွာ လက္ခံစဥ္းစားႏိုင္ေတာ့မွာလဲ။ 'ငါနဲ႔မတူ ငါ့ရန္သူ' ဆိုတဲ့ အစြဲနဲ႔ ပုတ္ခတ္ေစာ္ကားတဲ့ တံု႔ျပန္နည္းကလြဲလို႔ သူတို႔ဘာမွ မလုပ္တတ္ၾကေတာ့ဘူး။

ေနာက္ဆံုးေတာင္ႀကီးကေတာ့ 'အာဃာတ' ဆိုတဲ့ ေတာင္ႀကီးပါ။ အခုအခံ အစြဲအလမ္းေတြကို ေမြးထုတ္လိုက္တဲ့ အမုန္းမီးပြားေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုလူမ်ဳိး ေတြဟာ အတိတ္ရဲ႕အက်ဥ္းသားေတြ ျဖစ္တတ္သလို၊ အမုန္းနဲ႔ ေလာင္ၿမိဳက္ခံ ေနရ ရွာသူေတြလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာင္ႀကီးသံုးခုကိုလည္း ေက်ာ္ႏိုင္ၿပီဆိုရင္ေတာ့ "စုေပါင္းစြမ္းအင္" နဲ႔ လက္တကမ္းကို ေရာက္လာၿပီျဖစ္ပါေတာ့တယ္။

(Sean Covey ၏ The 7 Habits of Highly Effective Teens အား ေက်ာ္၀င္း၏ ဘာသာျပန္မႈမ်ားမွ ေကာက္ႏႈတ္ထားပါသည္။)

technorati tags: synergize, synergy, diversity, habbits