လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ တို႔ရန္သူ

ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ၏ တရားစီရင္ေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ စီမံခန္႔ခြဲေရး ကိစၥအရပ္ရပ္ကို ကမၻာ႔အလယ္တြင္ မတင့္တယ္စရာျဖစ္ေအာင္၊ ေျဖာင့္မတ္ မွန္ကန္ေသာ လမ္းေၾကာင္းကို တိမ္းေစာင္းေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနမႈမ်ားတြင္ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈလည္း တစ္ခုအပါအဝင္ျဖစ္ပါသည္။ တံစိုးလက္ေဆာင္ႏွင့္ လာဘ္လာဘယူၿပီး မိမိလုပ္ပိုင္ခြင့္ႏွင့္ တာဝန္ဝတၱရားမ်ားကို လြဲမွားစြာ ေဆာင္ရြက္ေပးမႈေၾကာင့္ တစ္ဖက္ ကာယကံရွင္မွာ မ်ားစြာ နစ္နာရသလို ႏိုင္ငံေတာ္အုပ္ခ်ဳပ္သူ လူပုဂၢိဳလ္တို႔အေပၚတြင္လည္း အမ်ားျပည္သူ အထင္ေသးစရာ၊ အျပစ္ ေျပာစရာမ်ား ႀကံဳေတြ႕ရတတ္ပါသည္။ ထို႔ထက္ပိုဆိုးသည္မွာ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမ်ားျပားၿပီး အမွန္က အမွားျဖစ္၊ အမွားက အမွန္ျဖစ္ရာ က တိုင္းျပည္၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၲရားမွာလည္း ကေမာက္ကမျဖစ္သြားၿပီး မတရားခံရသူတို႔က နာက်ည္းခ်က္ျဖင့္ လက္တံု႔ျပန္ျခင္းလည္း ႀကံဳေတြ႕ရတတ္ပါသည္။

ႏိုင္ငံေတာ္အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားအေနျဖင့္ တာဝန္ရွိပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ ဝန္ထမ္းမ်ား လာဘ္ေပးလာဘ္ယူကင္းရွင္းေရး၊ အဂတိလိုက္စားမႈ ပေပ်ာက္ေရး တို႔အတြက္ ဥပေဒမ်ား သတ္မွတ္ျပဌာန္းေပးထားပါသည္။ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလ ၈ ရက္ ေန႔စြဲျဖင့္ 'အဂတိလိုက္စားမႈတားျမစ္ေရး အက္ဥပေဒ' ကို ျပဌာန္းခဲ့သလို ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၆၁ မွ ၁၆၅ အထိ တို႔တြင္လည္း ျပည္သူ႔ဝန္ထမ္းမ်ားက်ဴးလြန္ေသာ သို႔မဟုတ္ သက္ဆိုင္ေသာျပစ္မႈမ်ား (offenses by or relating to public servants) ကိုလည္း ျပဌာန္းထားရွိပါသည္။

သို႔ေသာ္လည္း အက်င့္ပ်က္ဝန္ထမ္းအခ်ိဳ႕သည္ လာဘ္လာဘမရလွ်င္ ဘာမွ် လုပ္ခ်င္ကိုင္ခ်င္ပံုမရ၊ လာဘ္ကိုေမွ်ာ္ကိုးၿပီး လာဘ္ရမွသာ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ေပးတတ္သျဖင့္ လာဘ္မေပးႏိုင္ပါက လုပ္ငန္းမ်ားကို ဖင့္ေႏွးေစၿပီး ၾကန္႔ၾကာေအာင္ လုပ္တတ္ၾကသည္။ ထိုအခါ ကာယကံရွင္မ်ားက လုပ္ေဆာင္မေပးေသာ ဝန္ထမ္းကို ေက်ာ္ၿပီး အစိုးရကိုသာ အျပစ္တင္တတ္ၾကသျဖင့္ အစိုးရလည္း နာမည္ ပ်က္ကိန္း ႀကံဳရသလို လည္ပတ္ေနေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၲရားလည္း ယိုင္နဲ႔သြားရေတာ့သည္။

လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ ပေပ်ာက္ေရးကိစၥကို ထိန္းခ်ဳပ္ရာတြင္ လာဘ္ေပးသူေရာ၊ လာဘ္ယူသူပါ ႏွစ္ဦးစလံုးက မိမိတို႔ အသိတရားရွိရွိျဖင့္ ထိန္းခ်ဳပ္ရန္လိုပါသည္။ အေၾကာင္းမွာ အဂတိလိုက္စားမႈတားျမစ္ေရး အက္ဥပေဒအရ လာဘ္ေပးသူ၊ လက္ယူသူ ႏွစ္ဦးစလံုးမွာ အျပစ္ ရွိေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။

ကာယကံရွင္အေနျဖင့္လည္း မိမိရပိုင္ခြင့္မ်ားကို ျပည္သူ႔ဝန္ထမ္းထံမွ မွန္မွန္ကန္ကန္ နည္းလမ္းတက် ရယူဖို႔လိုပါသည္။ ျပည္သူ႔ ဝန္ထမ္းမ်ား အေနျဖင့္လည္း ႏိုင္ငံေတာ္၏လစာကို ရရွိခံစားၿပီးျဖစ္ရာ မိမိတာဝန္အရ လုပ္ေဆာင္ေပးရမည့္ကိစၥကို ဥပေဒလုပ္ထံုး လုပ္နည္းႏွင့္အညီ သမာသမတ္က်က် လုပ္ေဆာင္ေပးရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ မေတာ္ေလာဘႏွင့္ယွဥ္ကာ ကိုယ္က်င့္သိကၡာ ေဖာက္ဖ်က္မႈ မ်ား ရွိလာလွ်င္ ဥပေဒ၏အျပစ္ေပးျခင္းကို ခံရႏိုင္ပါသည္။

ဘာမွမဟုတ္သည့္ လာဘ္ေငြေလးအတြက္ ျပည္သူ႔ဝန္ထမ္းတစ္ဦး၏ ဘဝႀကီးတစ္ခုလံုး ပ်က္စီးသြားႏိုင္သည္ကို သတိျပဳသင့္ပါသည္။ ပို၍သတိျပဳသင့္သည္မွာ လာဘ္ယူမႈကိစၥကို တာဝန္ရွိသူ ျပည္သူ႔ဝန္ထမ္း၏ ဇနီးသည္က ျပဳလုပ္ခဲ့လွ်င္လည္း ခင္ပြန္းျဖစ္သူ ဝန္ထမ္းတြင္ အျပစ္ရွိၿပီး ျပစ္ဒဏ္ခံရႏိုင္ပါသည္။ ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၆၂ တြင္ ''မည္သူမဆို ျပည္သူ႔ဝန္ထမ္းတစ္ဦးဦးအား ရာထူးဆိုင္ရာ ျပဳလုပ္မႈတစ္ခုခုကို ျပဳလုပ္ေစရန္၊ ေရွာင္ၾကဥ္ေစရန္၊ မ်က္ႏွာလိုက္ေစရန္၊ ႏွိမ္ေစရန္ သို႔မဟုတ္ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္အတြက္ ေကာင္းက်ိဳးကိုေသာ္လည္းေကာင္း၊ မေကာင္းက်ိဳးကိုေသာ္လည္းေကာင္း ျပဳေစရန္ ဥပေဒႏွင့္မညီေသာနည္းလမ္းျဖင့္ ေသြးေဆာင္မႈ ျပဳလွ်င္ ျပည္သူ႔ဝန္ထမ္းကို လာဘ္ေပးမႈက်ဴးလြန္ရာေရာက္၍ ေထာင္ဒဏ္သံုးႏွစ္ သို႔မဟုတ္ ေငြဒဏ္ သို႔မဟုတ္ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္လံုး ခ်မွတ္ ႏိုင္ေၾကာင္း'' ျပဌာန္းထားသည္။

အလားတူ ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၆၃ တြင္လည္း ''ျပည္သူ႔ဝန္ထမ္းအေပၚတြင္ မိမိ၏ၾသဇာကို အသံုးျပဳသည့္အတြက္ တံစိုးယူလွ်င္ ေထာင္ဒဏ္တစ္ႏွစ္ သို႔မဟုတ္ ေငြဒဏ္ သို႔မဟုတ္ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္စလံုး ခ်မွတ္ႏိုင္ေၾကာင္း'' ျပဌာန္းထားသည္။ ပုဒ္မ ၁၆၄ တြင္ ''ျပည္သူ႔ ဝန္ထမ္းတစ္ဦးႏွင့္စပ္လ်င္း၍ တစ္ဆက္တည္းျဖစ္ေသာ အထက္ပုဒ္မႏွစ္ခုတြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ ျပစ္မႈတစ္ခုခုကို က်ဴးလြန္ရာတြင္ ထို ျပည္သူ႔ဝန္ထမ္းျဖစ္သူက ထိုျပစ္မႈကို အားေပးကူညီလွ်င္ ထိုျပည္သူ႔ဝန္ထမ္းကို သံုးႏွစ္ထိ ေထာင္ဒဏ္ သို႔မဟုတ္ ေငြဒဏ္ သို႔မဟုတ္ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္လံုး ခ်မွတ္ရမည္'' ဟု ျပဌာန္းထားသည္ကို ေတြ႕ရပါသည္။ ဥပမာ- ျပည္သူ႔ဝန္ထမ္းခင္ပြန္းအား ဇနီးျဖစ္သူက ၎၏ မိတ္ေဆြအား ရာထူးခန္႔ေပးရန္ ကာယကံရွင္ထံမွ လာဘ္ယူၿပီး ခင္ပြန္းသည္ကိုေျပာရာ ခင္ပြန္းသည္ကလည္း ဇနီးေျပာသည့္အတိုင္း လုပ္ေဆာင္ေပးခဲ့ရာတြင္ ျပည္သူ႔ဝန္ထမ္း ခင္ပြန္းသည္ေရာ ဇနီးသည္ပါ ျပစ္မႈပုဒ္မ ၁၆၂ ႏွင့္ ၁၆၃ တို႔ကို က်ဴးလြန္ရာေရာက္ၿပီး ပုဒ္မ ၁၆၄ အရ ႏွစ္ဦးစလံုး ျပစ္ဒဏ္ခံရမည္ျဖစ္သည္။ ဤျပဌာန္းခ်က္မ်ားကိုၾကည့္ပါက ဇနီးမယားမ်ားအေနျဖင့္လည္း ျပည္သူ႔ဝန္ထမ္း ခင္ပြန္းသည္၏ တာဝန္ဝတၱရားေဆာင္ရြက္မႈမ်ားတြင္ မမွန္ကန္ေသာနည္းလမ္းျဖင့္ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ရန္မသင့္ေၾကာင္း သတိျပဳ သင့္ေၾကာင္း ေတြ႕ႏိုင္ပါသည္။

အခ်ဳပ္အားျဖင့္တင္ျပရလွ်င္ ယေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္အား စည္းကမ္းျပည့္ဝေသာ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေတာ္သစ္ႀကီးျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္း တည္ေဆာက္ေနခ်ိန္တြင္ ႏိုင္ငံဝန္ထမ္း၊ ျပည္သူ႔ဝန္ထမ္းမ်ားအေနျဖင့္ သစၥာ၊ သမာဓိ၊ သိကၡာ၊ ကိုယ္က်င့္တရားျပည့္ဝစြာျဖင့္ ႏိုင္ငံ့ တာဝန္မ်ားကို မွန္မွန္ကန္ကန္ ေစတနာအျပည့္ထားကာ ေဆာင္ရြက္သြားရန္ႏွင့္ အဂတိလိုက္စားမႈကို အျမစ္ပါမက်န္ တြန္းလွန္ ၿဖိဳဖ်က္သင့္လွေၾကာင္း ေစတနာေကာင္းျဖင့္ ေရးသားလိုက္ရပါသည္။

(၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလ ၂၁ ရက္ေန႔ထုတ္ The Crime Journal ပါ ေမာင္ေမာင္လွေဌး (ဥပေဒ) ၏ ''ေရွာင္ရွားသင့္ေသာ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူကိစၥ'' ေဆာင္းပါးမွ ထုတ္ႏႈတ္ယူထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။)

Technorati tags: bribe,, public,, civil,, servant