တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားတစ္ဦးကလည္း ဒီမိုကေရစီေၾကာင့္ရလာမည့္ အခြင့္အေရးမ်ားကိုေတာ့ အမိအရလက္ကိုင္ထားၿပီး အသံုးခ်ကာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ႏွင့္အတူ အလိုလိုရွိလာမည့္ ႏိုင္ငံသားတစ္ဦးခ်င္းစီ၏ အသီးသီးတာဝန္ယူမႈအပိုင္းကိုက် မသိက်ိဳးကြၽံျပဳေနမယ္ တာဝန္ ယူမႈ မရွိဘူးဆိုရင္ေတာ့ ဒါဟာ ဒီမိုကေရစီက်င့္သံုးတယ္ဟု မဆိုႏိုင္ေၾကာင္း၊ ဒီမိုကေရစီရၿပီး ဒီမိုကေရစီစနစ္က်င့္သံုးၿပီဆိုသည္ႏွင့္ မိမိႏိုင္ငံဟာလည္း အျခားဒီမိုကေရစီက်င့္သံုးသည့္ တိုးတက္ေသာ ႏိုင္ငံႀကီးမ်ားလို ျဖစ္လာမည္ဟဳ ေတြးထင္ထား၍မရေၾကာင္း၊ ဒီမိုကေရစီစနစ္မ်ားတြင္ အရင္းရွင္ဒီမိုကေရစီ၊ ဆိုရွယ္လစ္ဒီမိုကေရစီ၊ လမ္းညႊန္ဒီမိုကေရစီ၊ တိုက္႐ိုက္ဒီမိုကေရစီ၊ ကိုယ္စားျပဳ ဒီမိုကေရစီ၊ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီ၊ ဒီမိုကေရစီသစ္၊ တက္စ္မင္တာဒီိမိုကေရစီ စသည္ျဖင့္ ေခတ္ကိုလိုက္၍ေသာ္လည္းေကာင္း၊ လက္ခံ က်င့္သံုးမည့္ႏိုင္ငံႏွင့္ လူမ်ိဳးတို႕၏ ဓေလ့စ႐ိုက္၊ ယဥ္ေက်းမႈကိုလိုက္၍ေသာ္လည္းေကာင္း ေျပာင္းလဲခဲ့ ေျပာင္းလဲေနသည္ဟု မွတ္သား ဖူးေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံတကာမွ ဒီမိုကေရစီက်င့္သံုးသည့္ႏိုင္ငံမ်ားဟာ မိမိႏိုင္ငံ၊ မိမိလူမ်ိဳး၊ မိမိဘာသာ၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဓေလ့စ႐ိုက္မ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီမည့္ ဒီမိုကေရစီစနစ္သစ္မ်ားအား ဖန္တီးက်င့္သံုးခဲ့ရေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အေမရိကန္ျပည္တြင္က်င့္သံုးသည့္ ဒီမိုကေရစီကို က်င့္သံုး၍မရေၾကာင္း၊ ျမန္မာလူမ်ိဳးသည္ အေမရိကန္လူမ်ိဳးမဟုတ္သျဖင့္ အေမရိကန္သည္ အေမရိကန္လူမ်ိဳးတို႕ႏွင့္ကိုက္ညီမည့္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို က်င့္သံုးသကဲ့သို႕ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္လည္း ျမန္မာလူမ်ိဳးတို႕ႏွင့္ အနီးစပ္ဆံုး တစ္သားတည္းက်ႏိုင္မည့္ ဒီမိုကေရစီ စနစ္ကို က်င့္သံုးရန္လိုေၾကာင္း၊ ကမၻာေပၚတြင္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ ထြန္းကားပါသည္ဆိုေသာ အေမရိကန္၏ဒီမိုကေရစီသည္ ျပည္တြင္းစံက တစ္မ်ိဳး၊ ျပည္ပစံက တစ္မ်ိဳးျဖစ္ေနေၾကာင္း၊ အေမရိကန္မွ သတ္မွတ္ထားသည့္ ျပည္ပစံ ဒီမိုကေရစီသည္ သူ႕ျပည္တြင္းတြင္ပင္ မသံုးသည့္အတြက္ ကိုယ္ႏိုင္ငံအတြက္ေတာ့ ေတြးၾကည့္႐ံုျဖင့္ပင္ သံုးသင့္ မသံုးသင့္ သိႏိုင္ေၾကာင္း၊ ယခုအခ်ိန္သည္ မိမိတို႕ႏိုင္ငံ၏ ဒီမိုကေရစီအတြက္ ေလွ်ာက္လွမ္းရမည့္ ခရီးတစ္ေကြ႕သို႕ ေရာက္ေနၿပီဟု ဆိုႏိုင္ေၾကာင္း၊ ယခုအခ်ိန္တြင္ ႏိုင္ငံတကာတြင္ က်င့္သံုး ေနသည့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ ဒီမိုကေရစီစနစ္မ်ား၏ ျမန္မာႏိုင္ငံ ျမန္မာလူမ်ိဳးတို႕အတြက္ ကိုက္ညီမည့္ ေကာင္းမြန္ေသာအခ်က္မ်ားအား နမူနာယူတတ္ရမည္ က်င့္သံုးသင့္လွ်င္ က်င့္သံုးရမည္ျဖစ္ကာ လိုက္ေလ်ာညီေထြမႈမရွိ ကိုက္ညီမႈမရွိသည့္အခ်က္မ်ားကိုေတာ့ သူ႕ႏိုင္ငံ အတြက္ မည္မွ်ပင္ ေကာင္းက်ိဳးျပဳပါေစ ကိုယ့္ႏိုင္ငံအတြက္ မကိုက္ညီလွ်င္ ပယ္ဖ်က္တတ္ရန္လိုေၾကာင္း၊ အဓိကကေတာ့ ႏိုင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္ သည့္ အစိုးရသည္ ျပည္သူတို႕က သေဘာတူညီစြာ ဆံုးျဖတ္ေပးျခင္းျဖစ္ကာ၊ ခ်မွတ္ေပးထားသည့္ စနစ္မ်ားမွ ျပည္သူလူထု ႐ုပ္ပိုင္း၊ စိတ္ပိုင္း ႏွစ္မ်ိဳးစလံုး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္လွ်င္ ဒီမိုကေရစီ က်င့္သံုးသည္ဟု ခံယူေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ဝါရင့္ႏိုင္ငံေရးသံုးသပ္သူတစ္ဦးကလည္း ဒီမိုကေရစီစနစ္သည္ မိမိကိုယ္မိမိ တာဝန္ယူ၊ တာဝန္သိမႈ၊ လူတစ္ဦးခ်င္းစီ၏ တာဝန္ယူမႈကို ထိန္းေက်ာင္းေပးျခင္းျဖစ္ၿပီး စည္းလြတ္ဝါးလြတ္ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ စစ္မွန္သည့္ ဒီမိုကေရစီတြင္ စည္းကမ္းရွိၿပီးသား က်င့္စဥ္တစ္ခုသာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒီမိုကေရစီစနစ္ဆိုသည္မွာ အုပ္ခ်ဳပ္သည့္အစိုးရသည္ ျပည္သဴ၏ တာဝန္ေပးခ်က္အရ အုပ္ခ်ဳပ္ရသည္အတြက္ ျပည္သူ ကသာ အစိုးရကို ပိုင္ဆိုင္ေၾကာင္း၊ အစိုးရသည္ ျပည္သူ႕ကိုယ္စား ႏိုင္ငံ့အေရးအရာမ်ားအား ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္းလည္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားအေနျဖင့္ ဒီမိုကေရစီကို အသံုးမခ်သင့္ေၾကာင္း၊ သန္႕ရွင္းသည့္ ဒီမိုကေရစီတြင္ စည္းကမ္းပါဝင္ၿပီးသားျဖစ္ေၾကာင္း သံုးသပ္ေျပာဆိုသည္။
ပါေမာကၡ ဦးေက်ာ္ညြန္႕ကလည္း အာရွႏွင့္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ဒီမိုကေရစီစကားေျပာလွ်င္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ လြတ္လပ္စြာ ေတြးပါဟုဆိုေသာ္လည္း အာရွတြင္ေတာ့ လြတ္လပ္စြာေတြးေတာ့ေတြးပါ ဘာသာေရးအဆံုးအမႏွင့္ ေတြးပါဟုရွိသျဖင့္ အာရွႏွင့္ အေနာက္မွာ ယဥ္ေက်းမႈတံတိုင္းႀကီးျခားေနေၾကာင္း၊ ဒီမိုကေရစီဆိုသည္ႏွင့္ အေနာက္ ဥေရာပ၊ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမ်ား၏ လစ္ဘရယ္ ဒီမိုကေရစီသို႕ ကူးေျပာင္းရန္မလြယ္ေၾကာင္း၊ အာရွ၏တန္ဖိုးကို ထိခိုက္လာႏိုင္သည့္ဒီမိုကေရစီမ်ိဳးကို လက္မခံႏိုင္ေၾကာင္း၊ သို႕ေသာ္ ေဟာင္ေကာင္၊ ေတာင္ကိုရီးယား၊ ဂ်ပန္ႏွင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံမ်ားတြင္ေတာ့ လက္ခံတာ ေတြ႕ရေၾကာင္း၊ ကေမၻာဒီးယား၊ မေလးရွား၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ သီရိလကၤာ၊ အိႏၵိယ စသည့္ႏိုင္ငံမ်ားကေတာ့ လက္မခံႏိုင္ဘဲ ထိန္းသိမ္းၾကရတာ ေတြ႕ရေၾကာင္း၊ အေနာက္ႏိုင္ငံ မ်ား၏ ဒီမိုကေရစီကို ပံုတူကူးခ်လွ်င္ အေကာင္းထက္ အဆိုးျဖစ္ရန္ ပိုမ်ားေၾကာင္း၊ အဓိကကေတာ့ ျပည္သူတို႕၏ က်န္းမာေရး၊ လံုၿခံဳေရး၊ စာရိတၲထိန္းေပးမည့္ လြတ္လပ္ေသာ ဒီမိုကေရစီမ်ိဳးက အာရွႏွင့္ ကိုက္ညီေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ စစ္မွန္သည့္ ႏိုင္ငံ၏ ယဥ္ေက်းမႈ၊ လူမ်ိဳးတို႕ႏွင႕္ကိုက္ညီသည့္ ဒီမိုကေရစီမ်ိဳးကိုသာ လိုအပ္တာျဖစ္ေၾကာင္း၊ လြတ္လပ္သည္ ဆိုရာတြင္လည္း သူတစ္ပါးအား အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ျခင္းမရွိသည့္ လြတ္လပ္ခြင့္မ်ိဳးပဲ ျဖစ္ၿပီး လူ႐ိုင္း လြတ္လပ္ျခင္းႏွင့္ လူလိမၼာလြတ္လပ္ျခင္း မတူေၾကာင္း၊ လူလိမၼာတို႕ လြတ္လပ္ျခင္းမ်ိဳးျဖစ္သည့္ ဒီမိုကေရစီသာ လိုအပ္ေၾကာင္း၊ ဥပေဒကို အေလးထားသည့္ စိတ္ဓါတ္အေလ့အက်င့္ မဖြံ႕ၿဖိဳးေသးဘဲ အေနာက္မွ က်င့္သံုးေနသည့္ ဒီမိုကေရစီမ်ိဳးယူလွ်င္ ပ်က္စီးမည္သာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထို႕ေၾကာင့္ ျမန္မာတိုင္းရင္းသားတို႕ႏွင့္ကိုက္ညီသည့္ ဒီမိုကေရစီကိုသာ ေရြးခ်ယ္သြားၾကရန္လိုေၾကာင္း ေျပာဆိုသည္။
ဒီမိုကေရစီစနစ္ဟာ က်င့္သံုးတဲ့ ျပည္သဴလူထုရဲ႕ေရခ်ိန္တြင္ အမ်ားႀကီးတည္ေၾကာင္း၊ ျပည္သဴလူထုဟာ ကိုယ္နဲ႕တန္တဲ့ အစိုးရကို ရၾကစၿမဲပဲဆိုတာ ဒီမိုကေရစီက်င့္သံုးမႈရဲ႕ ရလာဒ္ပိုင္းကို ေျပာတာျဖစ္ေၾကာင္း၊ တိုင္းျပည္ကိုအုပ္ခ်ဳပ္မည့္ လူပုဂၢိဳလ္မ်ားအား ျပည္သူ လူထုက ဆႏၵမဲေပးၿပီး ေရြးခ်ယ္ၾကရတာေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ လူေတာ္မ်ားအား မေရြးမိဘဲ လူညံ့မ်ားကိုသာေရြးမိလွ်င္ ေရြးမိသည့္ ျပည္သူလူထုအေနျဖင့္ မည္သဴမျပဳ မိမိမႈသာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထို႕ေၾကာင့္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ က်င့္သံုးေတာ့မည္ဆိုလွ်င္ လူေတာ္လူေကာင္း မ်ားအား ေရြးႏိုင္စြမ္းရွိသည္အထိ ျပည္သဴလူထု၏ အေတြးအေခၚ ျမင့္မားေရးကိုပါ အေလးေပးၿပီး လုပ္ၾကရေၾကာင္း၊ လတ္တေလာ ဥပမာေပးရလွ်င္ ပါလက္စတိုင္းတြင္ ဟားမားစ္တို႕အား ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္လိုက္သျဖင့္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းျပႆနာ ေျဖရႇင္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားပါ အကုန္ရပ္သြားခဲ့ေၾကာင္း ဆရာေမာင္ဝံသမွ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ႏိုင္ငံတကာတြင္ ဒီမိုကေရစီက်င့္သံုးမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ကမၻာေပၚတြင္ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံအား ပါလီမန္မိခင္ႏိုင္ငံႀကီးဟုေခၚၿပီး အိႏၵိယအား ဒီမိုကေရစီမိခင္ႀကီးဟု ေခၚေၾကာင္း၊ အင္မတန္ေရွးဦးက်သည့္ ဒီမိုကေရစီစနစ္အား ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရား လက္ထက္ကတည္းက အိႏၵိယ တြင္ က်င့္သံုးခဲ့ေၾကာင္း၊ ေဝသာလီသည္ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေနာက္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ၏ ဒီမိုကေရစီက်င့္သံုးပံုသည္ သေဘာက်ဖြယ္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၿဗိတိန္ႏွင့္ ဂ်ပန္သည္ ဘုရင္စနစ္ႏွင့္ ဒီမိုကေရစီကို တြဲၿပီးသံုးေနတာေတြ႕ရေၾကာင္း၊ သို႕ေသာ္လည္း ဒီမိုကေရစီစနစ္ ေကာင္းေကာင္းႀကီး ရွင္သန္ေနသည္မွာ စတုတၳမ႑ိဳင္အားေကာင္းသျဖင့္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ စတုတၳမ႑ိဳင္သည္ ျပည္သဴလူထုကို အၿမဲ ႏိုးၾကားေအာင္ ေစ့ေဆာ္ေပးေနေၾကာင္း၊ အေမရိကန္တြင္လည္း ဝါးတားဂိတ္၊ အီရန္ကြန္ထရာအေရးအခင္း စသည္တို႕မွာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ပိုင္းမွလူမ်ား မေတာ္မတရားလုပ္သည္ကို သတင္းစာမ်ားက ဖြင့္ခ်ခဲ့သျဖင့္ သမၼတပင္ ႏုတ္ထြက္သြားခဲ့ရေၾကာင္း၊ သို႕ေသာ္လည္း ၎တို႕ႏိုင္ငံတြင္ ေငြမ်ား တရားႏိုင္မဟုတ္ေတာင္ ေငြမ်ား မဲႏိုင္ဆိုတာမ်ိဳးေတြေတာ့ ရွိေသးေၾကာင္း၊ ေငြမရွိလွ်င္ ႏိုင္ငံေရးမလုပ္ႏိုင္၊ ေရြးေကာက္ပြဲမဝင္ႏိုင္ဆိုတာမ်ိဳးေတြ ရွိေၾကာင္းလည္း ဆရာေမာင္ဝံသက ေျပာၾကားသည္။
(၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ ၂၇ ရက္ေန႕ထုတ္ ရန္ကုန္တိုင္းမ္ဂ်ာနယ္ပါ D. မင္း၊ သန္႕ေက်ာ္ဇင္၊ ေဇာ္ကိုသက္ႏွင့္ ေငြစႏၵီတို႕ စုစည္းေရးသားသည့္ ျပည္သူအားလံုးလိုခ်င္ေသာဒီမိုကေရစီ၊ ဒီမိုကေရစီဆိုတာဘာလဲ ေဆာင္းပါးမွ ထုတ္ႏႈတ္ထားပါသည္။)
Technorati tags: democracy, burma, myanmar | |
အျပည့္အစံုဖတ္ရန္
အက်ဥ္းခ်ဳပ္ရန္
ဒီမိုကေရစီစနစ္သည္ ဂရိႏိုင္ငံမွ စတင္ေမြးဖြားေပၚေပါက္လာၿပီး ဂရိလို Demo Kratia ဟု ေခၚဆိုၿပီး Demos သည္ (People) ျပည္သူ၊ Kratos သည္ (Rule or Power) စည္းမ်ဥ္းဥပေဒ သို႔မဟုတ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာဟု အဓိပၸါယ္သတ္မွတ္ႏိုင္ၿပီး ျပည္သူက အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း၊ ျပည္သူ႔အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ျပည္သူ႔အစိုးရဟု ေခၚဆိုႏိုင္သည္။ မည္သည့္ကိစၥမဆို အမ်ားႏွင့္သက္ဆိုင္ေသာကိစၥျဖစ္သည္ကိုလည္းေကာင္း၊ ယင္းကိစၥမ်ိဳးကို မည္သို႔ေဆာင္ရြက္ထိုက္သည္ကိုလည္းေကာင္း အဆံုးအျဖတ္ေပးႏိုင္ေသာ လုပ္ပိုင္ခြင့္သည္ ျပည္သူအားလံုးတြင္ တည္ရွိေနသျဖင့္ ျပည္သူလူထုကသာလွ်င္ ျပည္သူလူထုကိုအစိုးရေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ပင္ျဖစ္သည္။ ဒီမိုကေရစီစနစ္သည္ ေရွးဂရိ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ အေတြးအေခၚပညာရပ္မွ စတင္ေပါက္ဖြားလာခဲ့ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။
'Democracy is the Government of the People, by the People and for the People'' ဒီမိုကေရစီသည္ ျပည္သူက အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း ျဖစ္ၿပီး ျပည္သူက ျပည္သူကို အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းဟု ေအဗရာဟင္ လင္ကြန္းက ဆိုခဲ့ေၾကာင္း၊ ကမၻာတြင္ ထင္ရွားၿပီး ေခတ္ေပၚသမိုင္းနဲ႔လည္း ကိုက္ညီတဲ့ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ျဖစ္ေၾကာင္း ဆရာႀကီး ဒဂုန္တာရာက ေျပာၾကားသည္။
ယင္းဒီမိုကေရစီစနစ္သည္ ဘီစီ ၇၅ဝ ေလာက္က ဂရိႏိုင္ငံတြင္ အလြန္ေခတ္စားခဲ့ေပသည္။ ''ေရွးေခတ္ ဂရိၿမိဳ႕ျပႏိုင္ငံမ်ားတြင္ တိုင္းေရးျပည္ေရးကိစၥရွိလွ်င္ ၿမိဳ႕လယ္ေခါင္ရွိ ကြက္လပ္ရင္ျပင္ႀကီးတြင္ ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သားမ်ားစုကာ ကိစၥအရပ္ရပ္ကို တင္ျပၾကေၾကာင္း၊ ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သားမ်ားထဲမွ အႀကံေကာင္းဥာဏ္ေကာင္းေပးႏိုင္သူမ်ားက ပါဝင္ေဆြးေႏြးၾကၿပီး ေနာက္ဆံုး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ေတာ့မည္ ဆိုလွ်င္လည္း တက္ေရာက္လာေသာ လူထု၏ဆႏၵျဖင့္ မဲခြဲဆံုးျဖတ္အတည္ျပဳေၾကာင္း၊ ယင္းကို တိုက္႐ိုက္ဒီမိုကေရစီဟုေခၚေၾကာင္း၊ ေနာက္ပိုင္း ၿမိဳ႕ျပႏိုင္ငံအဆင့္မွ လူမ်ိဳးစံု စုေပါင္းေနထိုင္သည့္ တိုင္းျပည္ႀကီးမ်ားျဖစ္လာသည့္အခါ ထိုသို႔ စုေဝးေဆြးေႏြးဆံုးျဖတ္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ေၾကာင္း၊ ထိုအခါ လူထုမွ ကိုယ္စားလွယ္တင္ေျမႇာက္ေစလႊတ္သည့္ သြယ္ဝိုက္ဒီမိုကေရစီ ျဖစ္ေပၚလာေၾကာင္း၊ လူထုကိုယ္စားလွယ္မွားမွ ဥပေဒျပဳကာ ထိုဥပေဒအား လႊတ္ေတာ္မွယူေၾကာင္း၊ ထို႔ေနာက္ ယင္းဥပေဒအတိုင္း တိုင္းေရးျပည္ေရး စီမံခန္႔ခြဲရန္ အစိုးရကို လႊတ္ေတာ္မွ ဖြဲ႕ေပးေၾကာင္း၊ အခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ လူထုမွ သမၼတကို တိုက္႐ိုက္ မဲေပးကာ သမၼတမွ အစိုးရအဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္သည္လည္းရွိေၾကာင္း၊ ထို႔ျပင္ လြတ္လပ္သည့္ တရား႐ံုးမ်ားရွိေၾကာင္း၊ ဒီမိုကေရစီစနစ္တြင္ လႊတ္ေတာ္၊ အစိုးရႏွင့္ တရား႐ံုးဟု မ႑ိဳင္ႀကီးသံုးခုသည္ တစ္ခုႏွင့္တစ္ခု ၾသဇာလႊမ္းမိုးျခင္းမရွိဘဲ တည္ေနၾကေၾကာင္း'' ဆရာေမာင္ဝံသမွ ဒီမိုကေရစီ စတင္က်င့္သံုးပံုႏွင့္ ဒီမိုကေရစီက်င့္သံုးမႈစနစ္ ကြဲျပားလာမႈအေပၚ သံုးသပ္ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ဒီမိုကေရစီစနစ္သည္ ဂရိႏိုင္ငံမွ စတင္အေျချပဳ ထင္ရွားလာခဲ့ၿပီးေနာက္ ယေန႔ကမၻာတြင္ တစ္စတစ္စ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားလာေသာ စနစ္တစ္ခုအျဖစ္သို႔ ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီး ႏိုင္ငံတိုင္းသည္လည္း မိမိႏိုင္ငံ၏ တည္ေနရာ၊ ယဥ္ေက်းမႈ စသည့္ ကြဲျပားမႈမ်ားေၾကာင့္ ဒီမိုကေရစီ စနစ္မ်ားသည္လည္း ေျပာင္းလဲခဲ့သည္။ ယင္းေနာက္ ဒီမိုကေရစီ မူကြဲမ်ား ေပၚေပါက္လာၿပီး ျပည္သူမ်ားမွ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ လိုက္ေသာ အစိုးရအဖြဲ႕ျဖင့္ ျပည္သူ႔ကိုယ္စားအုပ္ခ်ဳပ္သည့္ ကိုယ္စားျပဳဒီမိုကေရစီ (Representative Democracy)၊ သီးျခားပါတီမ်ား ထူေထာင္ခြင့္ရွိၿပီး ပါတီတိုင္း ကိုယ္ပိုင္ဝါဒ၊ ကိုယ္ပိုင္အေတြးအေခၚမ်ားျဖင့္ ေဆာင္ရြက္သည့္ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီ (Parliamentary Democracy)၊ ျပည္သူ႔ကိုယ္စားျပဳ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားျဖင့္ လြတ္လပ္ေသာ၊ တရားမွ်တေသာ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္မႈမ်ားျပဳလုပ္ကာ လူနည္းစုစိုးမိုးျခယ္လွယ္မႈမွ အကာအကြယ္ေပးထားေသာ လစ္ဘရယ္ ဒီမိုကေရစီ (Liberal Democracy)၊ ျပည္သူမွ တိုက္႐ိုက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ တိုက္႐ိုက္ဒီမိုကေရစီ (Direct Democarcy)၊ ဒီမိုကေရစီအေပၚ ႐ႈေထာင့္မ်ိဳးစံုမွ လိုရာက်င့္သံုးသည့္ ဆိုရွယ္လစ္ဒီမိုကေရစီ (Socialist Democracy)၊ မင္းမဲ့စ႐ိုက္ ဒီမိုကေရစီ (Anarchic Democracy)၊ အမ်ားဆႏၵဒီမိုကေရစီ (Consensus Democracy) စသည့္ ဒီမိုကေရစီမူကြဲမ်ား ရွိေနေပသည္။
ဆရာဒဂုန္တာရာကလည္း ယေန႔က်င့္သံုးေနေသာ ႏိုင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားသည္ ဒီမိုကေရစီအစစ္ပင္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အစစ္ႏွင့္ အတုဟု ယခုသံုးႏႈန္းေနၾကေၾကာင္း၊ အားလံုးေဆာင္ရြက္ဆဲျဖစ္ပါက အစစ္ဟုပင္ေခၚရမည္ျဖစ္ၿပီး တူခ်င္မွ တူမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ မတူသည္ မွာလည္း သဘာဝက်ေၾကာင္း၊ လြန္ခဲ့ေသာ အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ကပင္ ဗဟုဝါဒဟု မိမိေရးၿပီးေၾကာင္း၊ မည္သည့္တိုင္းျပည္တြင္ အုပ္ခ်ဳပ္သည္ ျဖစ္ေစ မည္သည့္စနစ္ျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္သည္ျဖစ္ေစ အမ်ားျပည္သူ၏ဆႏၵအရ အုပ္စိုးျခင္းကေတာ့ အမ်ားလက္ခံႏိုင္သည့္အုပ္စိုးျခင္း ျဖစ္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ကိုယ္ေရာက္ေနသည့္ ေခတ္ကို ကိုယ္သိၾကေၾကာင္း၊ ထိုသို႔သိျခင္းကို အေျခခံကာ မည္သည့္စနစ္သည္ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္သည္ကို ကိုယ္တိုင္ ေရြးၾကရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေခတ္ေကာင္းျဖစ္လာရန္ ေခတ္လူငယ္မ်ားကသာ လုပ္ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အခ်ိဳ႕ကိစၥ မ်ားသည္ ေစာင့္ၾကည့္ရန္လိုေၾကာင္း၊ မသိေသးသည့္ အေၾကာင္းအရာကို ေျပာရန္ခက္ေၾကာင္း၊ ဒီမိုကေရစီသည္ ျပည္သူက အုပ္စိုး သည့္စနစ္၊ အမ်ားဆႏၵအရ အုပ္ခ်ဳပ္သည့္စနစ္မည္ေသာ္လည္း ဒီမိုကေရစီခ်င္းကေတာ့ ထပ္တူထပ္မွ် မတူႏိုင္ေၾကာင္း၊ ကိုယ့္အမ်ိဳးသား အေျခအေန၊ ကိုယ့္ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ကိုယ္ျဖစ္သျဖင့္ တူရန္လည္း မလိုေၾကာင္း၊ အေျခခံအားျဖင့္ အမ်ားဆႏၵအရ ျဖစ္မည္သာျဖစ္ေၾကာင္း၊ အမ်ားဆႏၵအရအုပ္ခ်ဳပ္လွ်င္ လြတ္လပ္မႈရွိၿပီး မတည္ၿငိမ္မႈမ်ား အေတာ္ပင္နည္းသြားႏိုင္ေၾကာင္း၊ ထိုေၾကာင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစနစ္ဟု ဆိုႏိုင္ေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံေရးလုပ္ျခင္းသည္ ရန္သူကို မိတ္ေဆြျဖစ္ေအာင္ ျပဳျခင္းသာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယင္းသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုေမွ်ာ္မွန္းသည့္ ဒႆနျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒီမိုကေရစီ၏အဓိပၸါယ္ကို အေကာင္းအထည္ေဖာ္ျခင္းသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဟု ျမင္ေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ မိမိေျပာေသာ အခ်က္ သံုးခ်က္ကို လုပ္ၾကရန္လိုေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့သည္။
(၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ ၂၇ ရက္ေန႕ထုတ္ ရန္ကုန္တိုင္းမ္ဂ်ာနယ္ပါ D. မင္း၊ သန္႕ေက်ာ္ဇင္၊ ေဇာ္ကိုသက္ႏွင့္ ေငြစႏၵီတို႕ စုစည္းေရးသားသည့္ ျပည္သူအားလံုးလိုခ်င္ေသာဒီမိုကေရစီ၊ ဒီမိုကေရစီဆိုတာဘာလဲ ေဆာင္းပါးမွ ထုတ္ႏႈတ္ထားပါသည္။)
Technorati tags: democracy, burma, myanmar | |
အျပည့္အစံုဖတ္ရန္
အက်ဥ္းခ်ဳပ္ရန္
Wikipaedia ၏ဖြင့္ဆိုခ်က္အရ ႏိုင္ငံေရးသမားဆိုသည္မွာ လူပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးခ်င္းဆိုင္ရာအေရး ျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္သူကမွ သတ္မွတ္ေပးလို႔ မရပါဘူး။ အစိုးရအဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုမွာ တက္ၾကြစြာလႈပ္ရွားပါဝင္သူကို ႏိုင္ငံေရးသမားလို႔ အခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံေတြမွာ ေခၚၾကပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး သေဘာတရား၊ အေတြးအေခၚ၊ လူတန္းစားအေရးနဲ႔ အာဏာဆိုတာေတြကို ကြၽမ္းက်င္ပိုင္ႏိုင္စြာ ကိုင္တြယ္ႏိုင္သူေတြကိုလည္း ႏိုင္ငံေရး သမားေတြလို႔ ေခၚၾကပါတယ္။ အစိုးရအပိုင္းမွာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ေပးရေလာက္ေအာင္ အေရးပါသူေတြကိုလည္း ႏိုင္ငံေရးသမားေတြလို႔ ေခၚၾကပါေသးတယ္။ ႏိုင္ငံရပ္ျခားမွာက ႏိုင္ငံေရးသမားဆိုတာ လုပ္ခလစာေတြနဲ႔ က်က်နန လုပ္စားေနၾကသူေတြျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး သမားတစ္ေယာက္ျဖစ္ေအာင္ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ဘြဲ႕ေတြ၊ ဒီဂရီေတြ အဆင့္ဆင့္ ရယူႀကိဳးပမ္းခဲ့ၾကရပါတယ္။ လက္သီးလက္ေမာင္း တန္းႏိုင္တိုင္း ႏိုင္ငံေရးသမားဆိုၿပီး လက္ခံေလ့မရွိၾကပါဘူး။ ဘယ္ေလာက္ခ်မ္းသာသလဲ၊ ခ်မ္းသာတဲ့ ေနာက္ခံ ဘယ္ေလာက္ရွိသလဲ ဆိုတဲ့အေပၚ မူတည္ၿပီး သတ္မွတ္ေရြးခ်ယ္ေလ့ရွိၾကပါတယ္။ မူလကတည္းက ပညာလည္းမတတ္၊ ဥစၥာလည္းျပတ္သူေတြ၊ ႏိုင္ငံအေရး မွာ ဦးေဆာင္ႏိုင္သူေတြ မဟုတ္ခဲ့ရင္၊ ႏိုင္ငံေရးအေျခခံ၊ ကိုယ့္ႏိုင္ငံအေပၚ နားလည္သူေတြ မဟုတ္ခဲ့ရင္၊ ကိုယ့္ႏိုင္ငံသူ ႏိုင္ငံသားေတြ မဟုတ္ခဲ့ရင္ ႏိုင္ငံေရးေလာကအနားကို သီခြင့္ေတာင္ မျပဳခဲ့ၾကပါဘူး။ အေျခခံမြဲသူေတြဟာ ႏိုင္ငံေရးမွာ ဦးေဆာင္ရမယ့္အခန္း ေရာက္လာရင္ ကိုယ္က်ိဳးၾကည့္ၿပီး ႏိုင္ငံေရးနဲ႔စီးပြားရွာကာ ႀကီးပြားရာႀကီးပြားေၾကာင္းေတြ လုပ္တတ္လို႔ သူတို႔ဆီမွာ ႏိုင္ငံေရးသမား ဆိုတာ ေတာ္႐ံုတန္႐ံု အရည္အခ်င္းနဲ႔ေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။
ပါတီႏိုင္ငံေရးမွာ ဝင္ေရာက္လႈပ္ရွားသူေတြကိုလည္း ႏိုင္ငံေရးသမားေတြလို႔ ေခၚၾကပါတယ္။ ႏိုင္ငံအခ်ိဳ႕မွာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ တရားစီရင္ေရး၊ ဥပေဒျပဳေရး၊ ေဒသဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းေတြအားလံုးမွာ ပါဝင္လႈပ္ရွားသူေတြကို ႏိုင္ငံေရးသမားေတြလို႔ သတ္မွတ္ၾကပါေသးတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာကေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၲရားတြင္ ပါဝင္ပတ္သက္ေနသူေတြကို ႏိုင္ငံေရးသမားေတြလို႔ မသတ္မွတ္ၾကပါဘူး။ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ မူအရ ဝန္ထမ္းဟူက ႏိုင္ငံေရးကင္းရွင္းၾကရမည္ဟု ဆိုထားေသာေၾကာင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းတြင္ တာဝန္ယူေနသူမ်ားကို ႏိုင္ငံေရးသမား ေတြလို႔ မေခၚႏိုင္ပါဘူး။
ပါတီေတြေထာင္ၿပီး ပါတီက ခြင့္ျပဳလို႔ ပါတီတြင္း ေခါင္းေဆာင္မႈေပးႏိုင္သူေတြကို ပါတီႏိုင္ငံေရးသမားေတြလို႔ ေခၚၾကပါတယ္။ ပါတီဝင္တိုင္း ႏိုင္ငံေရးသမားလို႔ မေခၚၾကပါဘူး။ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီေခတ္ကလည္း ႏိုင္င့ံဝန္ထမ္းတိုင္းလိုလို ပါတီဝင္ၾကရ ေပမယ့္ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ပါတီကေတာ့ ေကဒါေတြ၊ အျမဳေတေတြ၊ အရန္၊ တင္းျပည့္ဆိုတာေတြသံုးၿပီးေတာ့ ပါတီအဆင့္ေတြကို သတ္မွတ္ေပးေပမယ့္ လူတိုင္းကို ႏိုင္ငံေရးသမားေတြလို႔ ပါတီတြင္း ေနရာယူထားသူေတြကေတာင္ သံုးႏႈန္းခဲ့ၾကတာ မေတြ႕ရပါဘူး။ အခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံေတြမွာ ေဒသဆိုင္ရာ လံုၿခံဳေရးနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအတြက္ တာဝန္ယူထားသူေတြကို ႏိုင္ငံေရးသမားေတြလို႔ ေခၚၾကပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ သူတို႔လည္း ေဒသဆိုင္ရာ ျပည္သူေတြက ေထာက္ခံၿပီး ေရြးခ်ယ္တင္ေႁမႇာက္လိုက္မွ ဒီရာထူး ကို ရရွိလာႏိုင္လို႔ပါ။ ဒါေၾကာင့္ ၿမိဳ႕ေတာ္ဝန္ေတြ၊ ရဲေတြကိုလည္း ႏိုင္ငံေရးသမားေတြအေနနဲ႔ သတ္မွတ္ၾကပါတယ္။ သူတို႔ တိုင္းျပည္ေတြ မွာ ကိုယ့္ေဒသ ကိုယ့္ရပ္ရြာကို ႀကီးၾကပ္ကာကြယ္ေပးရသူေတြဟာ လူႀကိဳက္ေလာက္ေအာင္ ေပၚျပဴလာျဖစ္မွ အေရြးခံၾကရပါတယ္။
ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၲရားထဲမွာ ဝင္ေရာက္လုပ္ကိုင္ၿပီး လုပ္ခလစစားေနသူေတြကိုေတာ့ ႏိုင္ငံေရးသမားအေနနဲ႔ မသတ္မွတ္ပါ ဘူး။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ တရားစီရင္ေရး၊ ႏိုင္ငံေတာ္ကာကြယ္ေရးတာဝန္ေတြကို အခ်ိန္ျပည့္ထမ္းေဆာင္ေနၾကရသူေတြကို ႏိုင္ငံေရးသမားေတြ လို႔ မသတ္မွတ္ၾကပါဘူး။ သူတို႔ဟာ ႏိုင္ငံ့ဝန္ထမ္းေတြပဲ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္မွာ အဆံုးအျဖတ္ေပးရသူေတြျဖစ္ေနလို႔ သူတို႔ကို ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ အေရးပါတဲ့တာဝန္ေတြကို ထမ္းေဆာင္ေနသူေတြလို႔သာ သတ္မွတ္ၾကၿပီး ႏိုင္ငံေရးသမားေတြလို႔ မဆိုႏိုင္ပါဘူး။
ႏိုင္ငံသူ ႏိုင္ငံသားတိုင္းက လြတ္လပ္စြာ ေရြးခ်ယ္တင္ေႁမႇာက္လိုက္လို႔ ထိပ္တန္းေရာက္လာသူတိုင္းကိုလည္း ႏိုင္ငံေရးသမားလို႔ မေခၚႏိုင္ပါဘူး။ ပါတီကအာဏာရလာလို႔ ထိပ္တန္းတာဝန္တစ္ခုခု အေပးခံရၿပီး ပါတီရဲ႕တာဝန္ကို ထမ္းေဆာင္ေနေပမယ့္ ႏိုင္ငံေရး သမားလို႔ သူတို႔ဆီမွာ မသတ္မွတ္ပါဘူး။ သူတို႔သတ္မွတ္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးသမားဆိုတဲ့စံမွာ ျပည္သူေတြကို အမွန္တကယ္ေခါင္းေဆာင္မႈ ေပးႏိုင္ေသာ၊ ျပည္သူတိုင္းက အမွန္တကယ္ နားလည္လက္ခံေသာဆိုတဲ့ စံေတြပါေနတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ပါတီေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ ႏိုင္ငံကိုေခါင္းေဆာင္ဖို႔ တာဝန္ေပးတယ္ဆိုတာ ပါတီရဲ႕အဆံုးအျဖတ္ျဖစ္ႏိုင္သလို ျပည္သူေတြက ဒီလူကိုႀကိဳက္လို႔ မဲေပးလိုက္ တာေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒီမိုေကရစီႏိုင္ငံႀကီးေတြမွာေတာင္မွ မင္းတို႔ႀကိဳက္တဲ့သူတက္၊ တိုင္းျပည္အတြက္လုပ္၊ မင္းတို႔အတြက္ မလုပ္ရင္ ၿပီးတာပဲဆိုၿပီး လစ္လ်ဴ႐ႈကာ ကိုယ့္သေဘာနဲ႔ေနၾကသူေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံႀကီးေတြမွာလည္း ႏိုင္ငံ လံုးကြၽတ္ေထာက္ခံတဲ့ ႏိုင္ငံေရးသမားမရွိဘူးဆိုတာ တိုင္းျပည္မွာရွိတဲ့ လူဦးေရနဲ႔ မဲေပးတဲ့အခ်ိဳးအဆကို ႏိႈင္းဆၾကည့္ရင္ သိႏိုင္ပါတယ္။ ဆိုလိုခ်င္တာက ႏိုင္ငံေရးသမားလို႔ ေၾကြးေၾကာ္ၿပီး တက္လာသူတိုင္း ႏိုင္ငံေရးသမားေတြ မဟုတ္ၾကဘူး၊ ႏိုင္ငံသူ ႏိုင္ငံသားအားလံုးကို ကိုယ္စားမျပဳႏိုင္ဘူးဆိုတာပါပဲ။
ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ အာဏာရလာရင္ အစိုးရေတြ ဖြဲ႕တတ္ၾကပါတယ္။ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ ႏိုင္ငံေရးပါတီ၊ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြအျဖစ္ သတ္မွတ္ၿပီး ဂုဏ္ယူတတ္ၾကေပမယ့္ ဒီဘက္ေခတ္အပိုင္းမွာ ႏိုင္ငံေရးသမားဆိုတာေတြကို ျပည္သူေတြ အျမင္မၾကည္ျဖစ္လာခဲ့ၾကတာ ၾကာခဲ့ပါၿပီ။ ႏိုင္ငံေရးဆိုတာ လုပ္စားစရာလို႔ သတ္မွတ္ၿပီး လုပ္စားသြားၾကတာမ်ားလြန္းလို႔ ျပည္သူအေပါင္းလည္း စိတ္ေရာကိုယ္ပါ ေထာင္းလေမာင္း ေၾကေနၾကပါၿပီ။ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြရဲ႕ ႁမႇဳပ္ကြက္ေတြ၊ မသမာမႈေတြ၊ ကိုယ္အာဏာမရမခ်င္း အဆိုးျမင္ဝါဒ လက္ကိုင္ ထားမႈေတြေၾကာင့္ တိုင္းျပည္ထဲမွာ လူမ်ိဳးစုအခ်င္းခ်င္း စစ္ခင္းေနၾကရတာေတြကို ျပည္သူေတြ ရြံ႕မုန္းေနၾကပါၿပီ။ ငါ့ပါတီ အာဏာမရ မခ်င္း တက္သမွ်အစိုးရ ဆန္႔က်င္မယ္ကြလို႔ တစ္ဘက္သတ္ တစ္ယူသန္စိတ္ေတြနဲ႔ လက္နက္ကိုင္ဆန္႔က်င္ေနၾကလို႔ ေသြးေခ်ာင္းစီး ေနတဲ့ ႏိုင္ငံေတြလည္း မနည္းေတာ့ပါဘူး။
ႏိုင္ငံေရးသမားဆိုတာကို ''ႏိုင္ငံေရးလုပ္စားသူမ်ား'' လို႔ သတ္မွတ္ခံၾကရတာကလည္း ႏိုင္ငံေရးကို ႏိုင္ငံေတာ္ ႏိုင္ငံသားေတြအတြက္ လုပ္ခ်င္လို႔မဟုတ္ဘဲ ေနာက္ကြယ္က ႀကိဳးကိုင္သူေတြအတြက္ျဖစ္ေစ၊ အက်ိဳးအျမတ္တစ္ခုခုအတြက္ျဖစ္ေစ၊ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ ျပန္အေရြး ခံရဖို႔ မေသခ်ာသူေတြဟာ ကိုယ္က်ိဳးရွာၿပီး လုပ္စားတတ္ၾကပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးရာသီဥတု ျပင္းထန္ေနခ်ိန္မွာ ပြဲလန္႔တုန္း ဖ်ာခင္းလိုက္ဦးမွ ဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြလည္း ႏိုင္ငံေရးဇာတ္ခံုေပၚမွာ အမ်ားႀကီးရွိတတ္ပါတယ္။ တစ္သက္လံုး ႏိုင္ငံေရးအကြက္ေခ်ာင္းၿပီး ငါးပြက္ရာ ငါးစာခ်တတ္တဲ့သူေတြလည္း ဒီေလာကမွာ တစ္ပံုႀကီးရွိတတ္တာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရးသမားဆိုတာ သိပ္ေပၚျပဴလာျဖစ္ႏိုင္တဲ့ ေခတ္ေတာ့ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။
(၂ဝဝ၇ ဒီဇင္ဘာလထုတ္ မ်က္ေမွာက္ေရးရာမဂၢဇင္းပါ တင္ညြန္႔ေရးသားေသာ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးသမားမွ ထုတ္ႏႈတ္ထားပါသည္။)
Technorati tags: politician, politics | |
အျပည့္အစံုဖတ္ရန္
အက်ဥ္းခ်ဳပ္ရန္
ေရနံေစ်းႏႈန္း ႀကီးျမင့္ျခင္းသည္ အားနည္းေသာေဒၚလာႏွင့္ ေစ်းကစားသူမ်ားကဲ့သို႔ ျပင္ပအခ်က္မ်ားေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင္း ေရနံထုတ္လုပ္ ေရာင္းခ်သည့္ႏိုင္ငံမ်ားအဖြဲ႕ (OPEC) မွ ေျပာၾကားခဲ့သည္မွာ ႏွစ္မ်ားစြာ ၾကာခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။ ယင္းအေၾကာင္းျပခ်က္မ်ားသည္ အုိပက္၏ ေရနံတိုးမထုတ္ေသာေလာဘကို ဖံုးကြယ္ရန္ အေၾကာင္းျပခ်က္မ်ားဟုဆိုကာ မယံုၾကည္သူမ်ားက ပယ္ခ်ခဲ့သည္မွာလည္း ႏွစ္မ်ားစြာ ၾကာၿပီျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ ေရနံေစ်းကြက္တြင္ အိုပက္မဟုတ္ေသာ အင္အားစုမ်ား၏ ေစ်းႏႈန္းျမင့္တက္ေစေသာ အင္အားသည္ အိုပက္ႀကိဳးပမ္းခဲ့ေသာ အရာမ်ားကို ပ်က္စီးသြားေစႏိုင္ေၾကာင္း ယင္းအဖြဲ႕ကို မယံုၾကည္သူမ်ားကပင္ မၾကာေသးမီက အသိအမွတ္ျပဳလာခဲ့ၾကသည္။ အထင္ရွားဆံုး အခ်င္းအရာမွာ တအိအိေစ်းက်ေနေသာ ေဒၚလာျဖစ္သည္။ ေရနံကို ေဒၚလာႏွင့္ ေစ်းႏႈန္းသတ္မွတ္ေသာေၾကာင့္ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းမွစကာ ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီးႏိုင္ငံမ်ား၏ ေငြေၾကးႏွင့္ႏႈိင္းယွဥ္ပါက ေဒၚလာတန္ဖိုး သံုးပံုတစ္ပံုနီးပါး က်ဆင္းခဲ့ေသာေၾကာင့္ အေမရိကန္တို႔သည္ ေရနံတစ္စည္အတြက္ ေဒၚလာ ၂၀ ေက်ာ္ ပိုသံုးေနရသည္။ ထို႔ျပင္ ေစ်းကစားသူမ်ားေၾကာင့္လည္း ေရနံေစ်း ျမင့္တက္ေကာင္းျမင့္တက္ႏိုင္သည္။ ကုန္စည္အားလံုးကို ေစ်းကစား ႀကိဳးကိုင္ျခယ္လွယ္ႏိုင္ေသာ္လည္း ေရနံကေတာ့ အထိမခံသည့္အမ်ဳိးျဖစ္သည္။
ပထမအခ်က္။ ။ ေရနံသည္ ေထာက္ပံ့မႈအလ်ဥ္ျပတ္တတ္ေသာ ကုန္စည္ျဖစ္သည္။ ဟာရီကိန္း သို႔မဟုတ္ နယ္စပ္စစ္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ေရနံထုတ္လုပ္မႈ ထိခုိက္တတ္သည္။
ဒုတိယအခ်က္။ ။ ကမၻာလံုးဆုိင္ရာ ေရနံစနစ္ကလည္း နားလည္ရန္ အလြန္ခက္ခဲသည္။ ထုတ္လုပ္သူမ်ား၊ ခ်က္လုပ္သန္႔စင္သူမ်ား၊ သယ္ယူပို႔ေဆာင္သူမ်ားႏွင့္ ျဖန္႔ျဖဴးသူမ်ား အဆင့္ဆင့္ရွိေနသည္။ မည္သည့္ေနရာတြင္ မည္သည့္အခ်ိန္၌ ေရနံမည္မွ်လိုမည္ကိုမူ မည္သူမွ် အတိအက်မသိေပ။ ေရနံထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်သည့္စနစ္တြင္ စာရင္းမည္မွ် ပိုေနသည္ကို ခန္႔မွန္းရန္ႏွင့္ ေရနံအလ်ဥ္ျပတ္မႈကို ကာကြယ္ရန္ မည္သည့္ပမာဏမွ် သိုေလွာင္ထားရမည္ကို ဆံုးျဖတ္ရန္ခက္ခဲသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ အေမရိကန္စြမ္းအင္ဌာနက အေမရိကန္တြင္ ေရနံသိုေလွာင္ထားမႈ က်ဆင္းေနေၾကာင္း ေၾကညာပါက ေရနံေစ်းကြက္က ေစ်းႏႈန္းျမင့္တက္ျခင္းျဖင့္ တံု႔ျပန္သည္။
ေရနံသည္ မတည္ၿငိမ္ေသာ ကုန္စည္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေန႔စဥ္ စြန္႔စားျခင္းျဖင့္ အျမတ္ရေနေသာ ကုန္သည္မ်ားကို ဆြဲေဆာင္သည္။ ေစ်းႏႈန္းကလည္း နာရီႏွင့္အမွ် အေျပာင္းအလဲရွိသည္။ ေစ်းႏႈန္းကို အေလာင္းအစားျပဳ စြန္႔စားျခင္းသည္ ရာဇ၀တ္မႈမဟုတ္ေသာေၾကာင့္ ယင္းအေလာင္းအစားမ်ားက ေစ်းႏႈန္းကို လႊမ္းမိုးလာေသာအခါ ျပႆနာျဖစ္သည္။
အစဥ္အလာအားျဖင့္ ေရနံေစ်းႏႈန္းသည္ ေရနံတစ္စည္ ထုတ္လုပ္သည့္စရိတ္ႏွင့္ သံုးဆခန္႔ကြာဟတတ္ေၾကာင္း နယူးေယာက္ရွိ Oppenheimer & Co. မွ ေရနံအေၾကာင္းေလ့လာသူ Fadel Gheit က ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ေရနံထုတ္လုပ္မႈစရိတ္သည္ ကမၻာတစ္၀ွမ္းတြင္ တစ္စည္လွ်င္ ၁၅ ေဒၚလာမွ ၁၉ ေဒၚလာၾကား ကုန္က်သည္။ အမွန္တကယ္ ေရနံေစ်းႏႈန္းသည္ ၄၅ ေဒၚလာႏွင့္ ၅၇ ေဒၚလာျဖင့္ မည္သည့္ေနရာတြင္မဆို ၀ယ္ယူရသင့္သည္။ ေရနံတစ္စည္ ၄၅ ေဒၚလာသည္ သင့္တင့္ေသာေစ်းႏႈန္းျဖစ္ေၾကာင္း အိုပက္က ၂၀၀၅ ခုႏွစ္တြင္ ေျပာၾကားခဲ့ဖူးသည္။
ထို႔ျပင္ မလူးသာမလြန္႔သာေသာ ေစ်းကြက္မ်ားသည္ ႏိုင္ငံေရးအျဖစ္အပ်က္မ်ား၊ ဟာရီကိန္း (သို႔မဟုတ္) ေစ်းကစားသူမ်ား၏ အေလာင္းအစားမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ အေႏွာင့္အယွက္မ်ား ျဖစ္သည္။
ေစ်းကစားမႈ အာမခံ (Speculator Premium) ကို မည္ကဲ့သို႔ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ပါမည္နည္း။
ေစ်းႏႈန္းျမင့္တက္မႈတိုင္းသည္ ေရနံတင္ပို႔ေရာင္းခ်သူမ်ားအတြက္ ဧရာမ ဆုလာဘ္တစ္ခုျဖစ္သည္။ ေစ်းကစားမႈ အာမခံေၾကာင့္ အီရန္သည္ တစ္လေဒၚလာ ၅.၅ ဘီလ်ံခန္႔ အျမတ္ထြက္ေနသည္။ ထိုေငြမ်ားကို အႏၲရာယ္ေပးႏိုင္ေသာ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အသံုးျပဳႏိုင္သည္။ ထို႔ျပင္ တီဟီရန္အား စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈမ်ားကို ေထမိႏိုင္သည္။
(International Herald Tribune တြင္ပါရွိသည့္ Paul Roberts ေရးသားေသာ Why oil prices so hight? ျဖစ္ပါသည္။)
Technorati tags: oil, price, opec
အျပည့္အစံုဖတ္ရန္
အက်ဥ္းခ်ဳပ္ရန္
ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ၏ တရားစီရင္ေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ စီမံခန္႔ခြဲေရး ကိစၥအရပ္ရပ္ကို ကမၻာ႔အလယ္တြင္ မတင့္တယ္စရာျဖစ္ေအာင္၊ ေျဖာင့္မတ္ မွန္ကန္ေသာ လမ္းေၾကာင္းကို တိမ္းေစာင္းေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနမႈမ်ားတြင္ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈလည္း တစ္ခုအပါအဝင္ျဖစ္ပါသည္။ တံစိုးလက္ေဆာင္ႏွင့္ လာဘ္လာဘယူၿပီး မိမိလုပ္ပိုင္ခြင့္ႏွင့္ တာဝန္ဝတၱရားမ်ားကို လြဲမွားစြာ ေဆာင္ရြက္ေပးမႈေၾကာင့္ တစ္ဖက္ ကာယကံရွင္မွာ မ်ားစြာ နစ္နာရသလို ႏိုင္ငံေတာ္အုပ္ခ်ဳပ္သူ လူပုဂၢိဳလ္တို႔အေပၚတြင္လည္း အမ်ားျပည္သူ အထင္ေသးစရာ၊ အျပစ္ ေျပာစရာမ်ား ႀကံဳေတြ႕ရတတ္ပါသည္။ ထို႔ထက္ပိုဆိုးသည္မွာ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမ်ားျပားၿပီး အမွန္က အမွားျဖစ္၊ အမွားက အမွန္ျဖစ္ရာ က တိုင္းျပည္၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၲရားမွာလည္း ကေမာက္ကမျဖစ္သြားၿပီး မတရားခံရသူတို႔က နာက်ည္းခ်က္ျဖင့္ လက္တံု႔ျပန္ျခင္းလည္း ႀကံဳေတြ႕ရတတ္ပါသည္။
ႏိုင္ငံေတာ္အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားအေနျဖင့္ တာဝန္ရွိပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ ဝန္ထမ္းမ်ား လာဘ္ေပးလာဘ္ယူကင္းရွင္းေရး၊ အဂတိလိုက္စားမႈ ပေပ်ာက္ေရး တို႔အတြက္ ဥပေဒမ်ား သတ္မွတ္ျပဌာန္းေပးထားပါသည္။ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလ ၈ ရက္ ေန႔စြဲျဖင့္ 'အဂတိလိုက္စားမႈတားျမစ္ေရး အက္ဥပေဒ' ကို ျပဌာန္းခဲ့သလို ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၆၁ မွ ၁၆၅ အထိ တို႔တြင္လည္း ျပည္သူ႔ဝန္ထမ္းမ်ားက်ဴးလြန္ေသာ သို႔မဟုတ္ သက္ဆိုင္ေသာျပစ္မႈမ်ား (offenses by or relating to public servants) ကိုလည္း ျပဌာန္းထားရွိပါသည္။
သို႔ေသာ္လည္း အက်င့္ပ်က္ဝန္ထမ္းအခ်ိဳ႕သည္ လာဘ္လာဘမရလွ်င္ ဘာမွ် လုပ္ခ်င္ကိုင္ခ်င္ပံုမရ၊ လာဘ္ကိုေမွ်ာ္ကိုးၿပီး လာဘ္ရမွသာ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ေပးတတ္သျဖင့္ လာဘ္မေပးႏိုင္ပါက လုပ္ငန္းမ်ားကို ဖင့္ေႏွးေစၿပီး ၾကန္႔ၾကာေအာင္ လုပ္တတ္ၾကသည္။ ထိုအခါ ကာယကံရွင္မ်ားက လုပ္ေဆာင္မေပးေသာ ဝန္ထမ္းကို ေက်ာ္ၿပီး အစိုးရကိုသာ အျပစ္တင္တတ္ၾကသျဖင့္ အစိုးရလည္း နာမည္ ပ်က္ကိန္း ႀကံဳရသလို လည္ပတ္ေနေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၲရားလည္း ယိုင္နဲ႔သြားရေတာ့သည္။
လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ ပေပ်ာက္ေရးကိစၥကို ထိန္းခ်ဳပ္ရာတြင္ လာဘ္ေပးသူေရာ၊ လာဘ္ယူသူပါ ႏွစ္ဦးစလံုးက မိမိတို႔ အသိတရားရွိရွိျဖင့္ ထိန္းခ်ဳပ္ရန္လိုပါသည္။ အေၾကာင္းမွာ အဂတိလိုက္စားမႈတားျမစ္ေရး အက္ဥပေဒအရ လာဘ္ေပးသူ၊ လက္ယူသူ ႏွစ္ဦးစလံုးမွာ အျပစ္ ရွိေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။
ကာယကံရွင္အေနျဖင့္လည္း မိမိရပိုင္ခြင့္မ်ားကို ျပည္သူ႔ဝန္ထမ္းထံမွ မွန္မွန္ကန္ကန္ နည္းလမ္းတက် ရယူဖို႔လိုပါသည္။ ျပည္သူ႔ ဝန္ထမ္းမ်ား အေနျဖင့္လည္း ႏိုင္ငံေတာ္၏လစာကို ရရွိခံစားၿပီးျဖစ္ရာ မိမိတာဝန္အရ လုပ္ေဆာင္ေပးရမည့္ကိစၥကို ဥပေဒလုပ္ထံုး လုပ္နည္းႏွင့္အညီ သမာသမတ္က်က် လုပ္ေဆာင္ေပးရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ မေတာ္ေလာဘႏွင့္ယွဥ္ကာ ကိုယ္က်င့္သိကၡာ ေဖာက္ဖ်က္မႈ မ်ား ရွိလာလွ်င္ ဥပေဒ၏အျပစ္ေပးျခင္းကို ခံရႏိုင္ပါသည္။
ဘာမွမဟုတ္သည့္ လာဘ္ေငြေလးအတြက္ ျပည္သူ႔ဝန္ထမ္းတစ္ဦး၏ ဘဝႀကီးတစ္ခုလံုး ပ်က္စီးသြားႏိုင္သည္ကို သတိျပဳသင့္ပါသည္။ ပို၍သတိျပဳသင့္သည္မွာ လာဘ္ယူမႈကိစၥကို တာဝန္ရွိသူ ျပည္သူ႔ဝန္ထမ္း၏ ဇနီးသည္က ျပဳလုပ္ခဲ့လွ်င္လည္း ခင္ပြန္းျဖစ္သူ ဝန္ထမ္းတြင္ အျပစ္ရွိၿပီး ျပစ္ဒဏ္ခံရႏိုင္ပါသည္။ ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၆၂ တြင္ ''မည္သူမဆို ျပည္သူ႔ဝန္ထမ္းတစ္ဦးဦးအား ရာထူးဆိုင္ရာ ျပဳလုပ္မႈတစ္ခုခုကို ျပဳလုပ္ေစရန္၊ ေရွာင္ၾကဥ္ေစရန္၊ မ်က္ႏွာလိုက္ေစရန္၊ ႏွိမ္ေစရန္ သို႔မဟုတ္ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္အတြက္ ေကာင္းက်ိဳးကိုေသာ္လည္းေကာင္း၊ မေကာင္းက်ိဳးကိုေသာ္လည္းေကာင္း ျပဳေစရန္ ဥပေဒႏွင့္မညီေသာနည္းလမ္းျဖင့္ ေသြးေဆာင္မႈ ျပဳလွ်င္ ျပည္သူ႔ဝန္ထမ္းကို လာဘ္ေပးမႈက်ဴးလြန္ရာေရာက္၍ ေထာင္ဒဏ္သံုးႏွစ္ သို႔မဟုတ္ ေငြဒဏ္ သို႔မဟုတ္ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္လံုး ခ်မွတ္ ႏိုင္ေၾကာင္း'' ျပဌာန္းထားသည္။
အလားတူ ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၆၃ တြင္လည္း ''ျပည္သူ႔ဝန္ထမ္းအေပၚတြင္ မိမိ၏ၾသဇာကို အသံုးျပဳသည့္အတြက္ တံစိုးယူလွ်င္ ေထာင္ဒဏ္တစ္ႏွစ္ သို႔မဟုတ္ ေငြဒဏ္ သို႔မဟုတ္ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္စလံုး ခ်မွတ္ႏိုင္ေၾကာင္း'' ျပဌာန္းထားသည္။ ပုဒ္မ ၁၆၄ တြင္ ''ျပည္သူ႔ ဝန္ထမ္းတစ္ဦးႏွင့္စပ္လ်င္း၍ တစ္ဆက္တည္းျဖစ္ေသာ အထက္ပုဒ္မႏွစ္ခုတြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ ျပစ္မႈတစ္ခုခုကို က်ဴးလြန္ရာတြင္ ထို ျပည္သူ႔ဝန္ထမ္းျဖစ္သူက ထိုျပစ္မႈကို အားေပးကူညီလွ်င္ ထိုျပည္သူ႔ဝန္ထမ္းကို သံုးႏွစ္ထိ ေထာင္ဒဏ္ သို႔မဟုတ္ ေငြဒဏ္ သို႔မဟုတ္ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္လံုး ခ်မွတ္ရမည္'' ဟု ျပဌာန္းထားသည္ကို ေတြ႕ရပါသည္။ ဥပမာ- ျပည္သူ႔ဝန္ထမ္းခင္ပြန္းအား ဇနီးျဖစ္သူက ၎၏ မိတ္ေဆြအား ရာထူးခန္႔ေပးရန္ ကာယကံရွင္ထံမွ လာဘ္ယူၿပီး ခင္ပြန္းသည္ကိုေျပာရာ ခင္ပြန္းသည္ကလည္း ဇနီးေျပာသည့္အတိုင္း လုပ္ေဆာင္ေပးခဲ့ရာတြင္ ျပည္သူ႔ဝန္ထမ္း ခင္ပြန္းသည္ေရာ ဇနီးသည္ပါ ျပစ္မႈပုဒ္မ ၁၆၂ ႏွင့္ ၁၆၃ တို႔ကို က်ဴးလြန္ရာေရာက္ၿပီး ပုဒ္မ ၁၆၄ အရ ႏွစ္ဦးစလံုး ျပစ္ဒဏ္ခံရမည္ျဖစ္သည္။ ဤျပဌာန္းခ်က္မ်ားကိုၾကည့္ပါက ဇနီးမယားမ်ားအေနျဖင့္လည္း ျပည္သူ႔ဝန္ထမ္း ခင္ပြန္းသည္၏ တာဝန္ဝတၱရားေဆာင္ရြက္မႈမ်ားတြင္ မမွန္ကန္ေသာနည္းလမ္းျဖင့္ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ရန္မသင့္ေၾကာင္း သတိျပဳ သင့္ေၾကာင္း ေတြ႕ႏိုင္ပါသည္။
အခ်ဳပ္အားျဖင့္တင္ျပရလွ်င္ ယေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္အား စည္းကမ္းျပည့္ဝေသာ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေတာ္သစ္ႀကီးျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္း တည္ေဆာက္ေနခ်ိန္တြင္ ႏိုင္ငံဝန္ထမ္း၊ ျပည္သူ႔ဝန္ထမ္းမ်ားအေနျဖင့္ သစၥာ၊ သမာဓိ၊ သိကၡာ၊ ကိုယ္က်င့္တရားျပည့္ဝစြာျဖင့္ ႏိုင္ငံ့ တာဝန္မ်ားကို မွန္မွန္ကန္ကန္ ေစတနာအျပည့္ထားကာ ေဆာင္ရြက္သြားရန္ႏွင့္ အဂတိလိုက္စားမႈကို အျမစ္ပါမက်န္ တြန္းလွန္ ၿဖိဳဖ်က္သင့္လွေၾကာင္း ေစတနာေကာင္းျဖင့္ ေရးသားလိုက္ရပါသည္။
(၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလ ၂၁ ရက္ေန႔ထုတ္ The Crime Journal ပါ ေမာင္ေမာင္လွေဌး (ဥပေဒ) ၏ ''ေရွာင္ရွားသင့္ေသာ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူကိစၥ'' ေဆာင္းပါးမွ ထုတ္ႏႈတ္ယူထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။)
Technorati tags: bribe,, public,, civil,, servant
အျပည့္အစံုဖတ္ရန္
အက်ဥ္းခ်ဳပ္ရန္
အတၲသမံ ေပမံနတၴိ - ကိုယ့္ကိုယ္ကိုခ်စ္ေသာအခ်စ္ႏွင့္ တန္းတူရည္တူ ဒီဂရီပါ၀ါတူေသာ အခ်စ္မည္သည မရွိလို႔ ဆိုစကားရွိပါတယ္။ သက္ရွိသတၲ၀ါတိုင္းဟာ ကိုယ့္အသက္ကို အခင္တြယ္ဆံုး၊ အခ်စ္ဆံုးျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အသက္ရွင္လိုၾကပါတယ္။ အသက္ရွင္လို၊ အသက္ရွည္လိုတဲ့အတြက္ အသက္ေမြးၾကရပါတယ္။ အသက္ရွိေသာ သတၲ၀ါတိုင္း အသက္ေမြးဖို႔အတြက္ အစာရွာၾကရပါတယ္။ စားနပ္ရိိကၡာဆိုသည့္အတိုင္း အစားအစာဟူသမွ်ကို ရိိကၡာလို႔ ေခၚပါတယ္။ တိရစၦာန္ေတြမွာလည္း ၀မ္းကရွိေနတဲ့အတြက္ ၀မ္းစာရိိိကၡာလိုၿပီး၊ လူေတြမွာလည္း သမုဒၵရာ ၀မ္းတစ္ထြာအတြက္ ၀မ္းစာရိိကၡာလိုပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ လူနဲ႔ တိရစၦာန္ မတူတာက တိရစၦာန္ေတြမွာ ရိိကၡာသာလိုၿပီး သိကၡာမလိုပါဘူး။ လူေတြမွာေတာ့ ရိကၡာတစ္ခုတည္းနဲ႔ မလံုေလာက္ေသးဘဲ သိကၡာရွိဖို႔ပါလိုပါတယ္။ ရိကၡာသာ အေလးထားၿပီး သိကၡာကို အေလးမထားရင္ လူနဲ႔ တိရစၦာန္ ဘာမွ်ထူးျခားေတာ့မည္ မဟုတ္ေပ။
အာဌာ၀ကဘီလူးက "အရွင္ဘုရား - ဘယ္ပံုဘယ္နည္း အသက္ေမြးျခင္းဟာ အေကာင္းဆံုးပါလဲ" လို႔ ဘုရားကို ေမးေလွ်ာက္ေတာ့ ဘုရားက "ပညာနဲ႔အသက္ေမြးတာ အေကာင္းဆံုး" လို႔ ေျဖေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။ အဌကထာဆရာက ပညာႏွင့္ အသက္ေမြးျခင္းဟူသည္ ႏွစ္ဖက္ျမင္ပုဂၢိဳလ္တို႔၏ အသက္ေမြးျခင္းလို႔ ဖြင့္ဆိုပါတယ္။ ႏွစ္ဖက္ဟူသည္ လက္ရွိပစၥဳပၸန္ဘ၀နဲ႔ ေနာင္တမလြန္ဘ၀ကို ဆိုလိုတာပါ။ ေနာက္တစ္နည္းအေနနဲ႔ သူ႔ဘက္၊ ကိုယ့္ဘက္၊ သူ႔ဖို႔၊ ကိုယ့္ဖို႔ ကိုလည္း ဆိုလိုပါတယ္။ သူသူကိုယ္ကိုယ္ အသက္ေမြးၾက၊ ၀မ္းေက်ာင္းၾကရမွာ ပစၥဳပၸန္အေရးနဲ႔ တမလြန္အေရးဆိုၿပီး ႏွစ္ဖက္မွ်ေတြးဖို႔လိုပါတယ္။ ႏွစ္ဖက္မွ်ျမင္ရမယ္။ သူ႔ဖို႔ကိုယ့္ဖို႔ ႏွစ္ဖက္မွ်ေတြးရပါမယ္။
လူဆိုတာ တစ္ေယာက္တည္းေနေတာ့ တစ္၀မ္းတစ္ခါးသာ ရွိပါတယ္။ ႏွစ္ေယာက္ေပါင္းမိေတာ့ ႏွစ္၀မ္းႏွစ္ခါး။ ဒီလိုနဲ႔ ၀မ္းေတြခါးေတြက တိုးပြားမ်ားျပားလာမယ္။ ၀မ္းေတြရွိေတာ့ ၀မ္းစာရွာၾကရပါေရာ။ ဒီလို ၀မ္းစာရွာၾကရာမွာ တခ်ဳိ႕က ၀မ္းသာ၀တယ္၊ ကုသိုလ္က မရ။ တခ်ဳိ႕က် ကုသိုလ္သာရတယ္၊ ၀မ္းက မ၀။ ပီတိစားၿပီး အားရွိေနၾကရတယ္။ တခ်ဳိ႕က ကုသိုလ္လည္းမရ၊ ၀မ္းလည္းမ၀။ တခ်ဳိ႕မ်ား က်ေတာ့ ကုသိုလ္လည္းရ၊ ၀မ္းလည္း၀က်ပါတယ္။ ပညာနဲ႔ အသက္ေမြး ၀မ္းေက်ာင္းသူဟာ ကုသိုလ္လည္းရ၊ ၀မ္းလည္း၀တဲ့အမ်ဳိးပါပဲ။
ဒီေနရာမွာ ပညာဆိုတာ အသိပညာ၊ အသိစိတ္ဓါတ္၊ အသိတရား ျဖစ္ပါတယ္။ အသိစိတ္ဓါတ္ရွိသူဟာ ေကာင္းတဲ့အျပဳအမူ၊ ေကာင္းတဲ့ အေလ့အထရွိတယ္။ ေကာင္းတဲ့အျပဳအမူ၊ ေကာင္းတဲ့အေလ့အထဟာ သီလသိကၡာ ပါပဲ။ အသိစိတ္ဓါတ္ရွိသူဟာ ေကာင္းတဲ့စိတ္ထား ရွိတယ္။ စိတ္ထားေကာင္းတယ္ေပါ့။ ေကာင္းတဲ့စိတ္ထားရွိလို႔ စိတ္ထားေကာင္းတာဟာ သမာဓိသိကၡာျဖစ္ပါတယ္။ သမာဓိမ်ာ 'သံ' က ေကာင္းျခင္းလို႔ အဓိပၸါယ္ထြက္ၿပီး 'အဓိ' က စိတ္ထားလို႔ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သမာဓိဆိုတာ စိတ္ထားေကာင္းျခင္းပဲ ျဖစ္ပါ တယ္။ အသိစိတ္ဓါတ္၊ အသိတရား၊ အသိပညာကိုယ္တိုင္ဟာ ပညာသိကၡာ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီေတာ့ အသိစိတ္ဓါတ္၊ အသိတရားရွိသူမွာ ရိကၡာနဲ႔ သိကၡာက တစ္သားတည္းက်ေနပါတယ္။ အူမနဲ႔ သီလ ထပ္တူမွ်ေနပါတယ္။ ဘုရားရွင္မိန္႔ေတာ္မူတဲ႔ ပညာနဲ႔အသက္ေမြးတာ အေကာင္းဆံုးဆိုတာက ဒီလို ရိကၡာနဲ႔ သိကၡာ တစ္ထပ္တည္းက်တဲ့ အသက္ေမြးျခင္း၊ အူမနဲ႔သီလ ထပ္တူမွ်ေနတဲ့ အသက္ေမြးျခင္းကို ဆိုလိုပါတယ္။ ဒီလို အသက္ေမြးႏိုင္သူဟာ ေတာ္လည္းေတာ္၊ ေကာင္းလည္းေကာင္းတဲ့ အတြက္ သူေတာ္ေကာင္း မည္ပါတယ္။
အူမနဲ႔သီလကို တစ္သီးတစ္ျခားခဲြထားလို႔မရ၊ တစ္ဖက္ဖက္ အစြန္းထြက္လို႔မရ၊ မွ်ေနမွသာ သဘာ၀က်ပါတယ္။ လူတိုင္းမွာ အူမရွိၿပီး အူမတိုင္းလည္း ေတာင့္ဖို႔လိုပါတယ္။ အူမေတာင့္ျခင္းဟာ သီလေစာင့္ျခင္းကို ေက်းဇူးျပဳႏိုင္သလို သီလေစာင့္ျခင္းကလည္း အူမေတာင့္ဖို႔အတြက္ ေက်းဇူးျပဳႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ သီလဆိုတာ ေကာင္းေသာအေလ့အထ၊ ေကာင္းေသာအျပဳအမူျဖစ္တဲ့အတြက္ ေကာင္းေသာအေလ့အထေတြရွိရင္ ေကာင္းတဲ့အျပဳအမူေတြျပဳမူၾကရင္ အူမေတြ ေတာင့္လာၾကမွာ မလြဲပါပဲ။
(၁၂ ရက္ ၁၂ လ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ထုတ္ Weekly Eleven News တြင္ပါရွိေသာ အရွင္သံ၀ရာလကၤာရ (ဓမၼပိရဆရာေတာ္) ၏ အူမႏွင့္ သီလ ေဆာင္းပါးမွ ထုတ္ႏႈတ္ထားပါသည္။)
Technorati tags: dahmma,, buddhism,, buddha
အျပည့္အစံုဖတ္ရန္
အက်ဥ္းခ်ဳပ္ရန္
ႏိုင္ငံေရးဆိုတဲ့စကားလံုးနဲ႔ လူတိုင္းေလာက္နီးနီး ရင္းႏွီးၾကပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရးဆိုရင္ ပါတီေထာင္ၾကတာလို႔လည္း လူသိမ်ားပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးဆိုတာ ျပည္သူ႔အေရးလို႔ သိသူကေတာ့ နည္းပါတယ္။ လူသားအခ်င္းခ်င္း ေပါင္းသင္းဆက္ဆံမႈဆိုတာ မျဖစ္မေနအေရးပါတဲ့ အေၾကာင္းအရာတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ လူဆိုတာ အထီးတည္း ေနလို႔မရပါဘူး။ အသိုင္းအ၀ိုင္းနဲ႔ ေနၾကရပါတယ္။ ကိုယ္ေနတဲ့၀န္းက်င္က ေသးေတာ့ မိသားစု၊ ႀကီးေတာ့ ႏိုင္ငံျဖစ္လာပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရးဆိုတာ အုပ္စုႀကီးတစ္ခုအတြင္းမွာရွိတဲ့ သီးျခား တစ္ဦးခ်င္းစီရဲ႕ အျပဳအမူ၊ အေနအထိုင္၊ လုပ္ေဆာင္မႈေတြကို ေလ့လာျခင္းလို႔လည္း ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုအတြင္း အခ်င္းခ်င္းဆက္ဆံေရး၊ စီမံခန္႔ခြဲေရး၊ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားခ်မွတ္ေရး၊ ခ်မွတ္ထားတဲ့ အဆံုးအျဖတ္ေတြကို ၿပီးေျမာက္ေအာင္ေဆာင္ရြက္ေရး၊ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား ျပဌာန္းေရးဆိုတာေတြ လုပ္ေဆာင္လာၾကရတယ္။ ဒါကို ႏိုင္ငံေရးလို႔လည္း ေျပာႏိုင္ပါတယ္။
ႏိုင္ငံေရးလို႔ေျပာရင္ အာဏာဆိုတာလည္း မျဖစ္မေန ထည့္ေျပာရပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးဆိုသည္မွာ အုပ္ခ်ဳပ္မႈဆိုင္ရာ သိပၸံပညာျဖစ္သကဲ့သို႔ ၀ိဇၨာပညာလည္းျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေတာ္၏ ဖြဲ႕စည္းပံုအသြင္သ႑ာန္၊ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအပိုင္းတို႔သည္ သိပၸံနည္းက် စီမံရေသာေၾကာင့္ သိပၸံပညာျဖစ္ၿပီး၊ တစ္ႏိုင္ငံႏွင့္တစ္ႏိုင္ငံ ေပါင္းကူးဆက္ဆံရမႈမ်ားတြင္ ေစာင့္ထိန္းအပ္ေသာ တရားမ်ားကို လိုက္နာၾကရျခင္းေၾကာင့္ ၀ိဇၨာပညာလည္းျဖစ္ပါသည္ဟု Oxford အဂၤလိပ္ အဘိဓါန္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ Harold Lasswell (1936) ကလည္း ႏိုင္ငံေရးဆိုတာ ဘာကို၊ ဘယ္အခ်ိန္မွာ၊ ဘယ္လို ရေအာင္လုပ္ရမယ္ဆိုတာကို သိျခင္းလို႔ ဆိုပါတယ္။ Bertrand de Jouvenal (1963) ကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးဆိုတာ လူကို လူက ေမာင္းႏွင္တဲ့စြမ္းအားတဲ့။ David Easton (1979) က ႏိုင္ငံေရးဆိုတာ အာဏာရွိသူက ခြဲေ၀ပိုင္းျဖတ္ေပးရေသာ တန္ဖို႔ လို႔ ဆိုထားပါတယ္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးဆိုသည္မွာ ႏိုင္ငံေတာ္ သို႔မဟုတ္ အျခားႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို လမ္းညႊန္ေပးျခင္း၊ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆိုင္ရာ ၀ိဇၨာ သို႔မဟုတ္ သိပၸံပညာ ျဖစ္သည္လို႔ Oxford Concise Dictionary of Politics မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ လူမႈေရးဆိုင္ရာသေဘာအရေတာ့ ႏိုင္ငံေရးဆိုတာ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ကေန စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ရတာမ်ဳိးလို႔ဆိုရင္ သေဘာက်ခ်င္မွ က်ၾကပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ လိုအပ္ခ်က္အရကေတာ့ ဒီလိုလုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုအပ္ေကာင္း လိုအပ္ႏိုင္ပါတယ္။
လူဆိုတာက စဥ္းစားမႈ ရင့္သန္သူေတြျဖစ္ေလေတာ့ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အေတြးအျမင္ေတြ အေတာ္ေလးကြဲျပား ၾကပါတယ္။ အတိုက္အခံေတြလုပ္ၾကတယ္။ သေဘာထားေတြကြဲၾကတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ ပင္ကိုယ္သဘာ၀ကိုက မတူညီမ်ား၊ ၀ိေရာဓိမ်ားႏွင့္ မကင္းႏိုင္တာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံအခ်င္းခ်င္း၊ လူမ်ဳိးအခ်င္းခ်င္းလည္း စစ္ပြဲေတြ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ပိုင္ဆိုင္မႈေတြ မတူညီတာ၊ အလိုေလာဘေတြေၾကာင့္လည္း စစ္ေတြျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးလို႔ ေျပာလိုက္တာနဲ႔ ကိုယ္မဟုတ္တာလုပ္တာကိုလည္း လူ႔အခြင့္အေရးလို႔ ကိုင္ေပါက္လိုက္ၾကေတာ့တယ္။ လူေတြမွာကလည္း ခ်မွတ္ထားတဲ့ စည္းကမ္းဥပေဒေတြကို လိုက္နာခ်င္သူရွိသလို အၿမဲဆန္႔က်င္ေနတဲ့သူေတြလည္း ရွိတတ္ပါတယ္။ မိမိအက်ဳိးစီးပြားကို မထိခိုက္သေရြ႕ အေကာင္းျမင္တတ္ၿပီး အက်ဳိးစီးပြားကိုထိခိုက္တာနဲ႔ အခြင့္အေရးဆံုး႐ႈံးတယ္ဆိုၿပီး ျဖစ္ၾကျပန္ေတာ့ ႏိုင္ငံေရးဆိုတာ လူ႔အေရး၊ လူတိုင္းရဲ႕အလိုဆႏၵအေရးတို႔ကို မျဖည့္ေပးႏိုင္ေသးသမွ် ေပးကားေပး၏ မရ၊ ေကြၽးကားေကြၽး၏ မ၀ဆိုသလို ျဖစ္ေနမွာပါပဲ။
(၂၀၀၇ ဒီဇင္ဘာလထုတ္ မ်က္ေမွာက္ေရးရာမဂၢဇင္းတြင္ ပါရွိသည့္ တင္ညြန္႔ေရးသားေသာ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးသမား ေဆာင္းပါးမွ ေကာက္ႏုတ္ထားပါသည္။ ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ အစိုးရ အေၾကာင္းကိုလည္း ဆက္လက္ေရးသားပါဦးမည္။)
Technorati tags: politics, ႏိုင္ငံေရး Powered by ScribeFire.
အျပည့္အစံုဖတ္ရန္
အက်ဥ္းခ်ဳပ္ရန္
